حج، نعمتی الهی است که بر نسل های مسلمان ارزانی شده است. قدردانی و شکرگزاری، آن را زیاد می‌کند و ناسپاسی و قدرناشناسی، آن را از مسلمین می‌گیرد؛[1] «حج ابراهیمی» همان «حج محمدی» است که در آن، حرکت به سمت توحید و اتحاد، روح و سرلوحه‌ی همه‌ی مراسم و شعائر است، حجی مایه‌ی برکت و هدایت و ستون اصلی در حیات و قیام امت واحده، حجی سرشار از منافع و پربار از ذکر خدا، حجی که در آن ملتهای مسلمان، وجود امت فراگیر محمدی (صلی‌الله‌علیه‌واله) و حضور خود در آن را لمس می‌کنند و با احساس برادری و نزدیکی ملتها، از احساس ضعف و عجز و خودباختگی رها می‌شوند.[2]
از نگاه ما حج از سیاست جدا نیست و آنان که نمی‌خواهند مضمون سیاسی حج را بپذیرند، در واقع اسلام را دور از سیاست، و دین را از سیاست جدا می‌خواهند... حاکمیت اسلام، متضمن مقابله با دخالت مستکبران در کشورهای اسلامی و نیز مستلزم کوتاه شدن دست وابستگان به این قدرتها و بندگان شیطان نفس و شیطان استکبار، از اداره‌ی این کشورهاست. پس طبیعی است که استکبار و وابستگانش و شیطانها و پیروانشان، از آن ناراضی و خشمگین باشند.[3]
اما حج بر سایر واجبات اسلامی، برتری و امتیازی ویژه دارد. امتیاز حج بر سایر واجبات و فرائض اسلامی، جهانی بودن و بین المللی بودن آن است... همه‌ی مسلمانان با هم، با اختلاف لغاتشان، با اختلاف نژادهایشان، با اختلاف عاداتشان، آدابشان، آنجا که می رسند، همه خاشعند، همه متضرع اند. این خیلی پدیده‌ی عجیبی است که ما به آن عادت کرده‌ایم و اهمیت و عظمت آن را درست متوجه نمی شویم. همه‌ی مسلمانان جمع بشوند، متوجه به یک مرکز، به یک نقطه، خاشع در مقابل این نقطه؛ با این چشم به حج نگاه کنیم؛ به عنوان یک فرصت. اگر به چشم فرصت نگاه کردیم، آن وقت دید ما باز خواهد شد، وظائف خودمان را بیشتر توجه خواهیم کرد. ... دنیا مردمند، نه سیاستمداران، نه فرماندهان زورگو، نه مستکبرین و متکبرین عالم. گاهی می شنوید؛ همین متکبرین محصول ذهن فاسد خودشان را نسبت می دهند به جامعه‌ی جهانی: جامعه‌ی جهانی اینجور می خواهد! جامعه‌ی جهانی یعنی میلیاردها توده‌ی مردم. جامعه‌ی اسلامی هم همین است. امت اسلامی یعنی این بدنه... برکات و خیرات در این بدنه‌ی عظیم است و اراده‌ی آنهاست که می تواند کوه‌ها را جابه‌جا کند؛ حرکت آنهاست که می تواند ارزشهای اسلامی را جهانگیر و همه‌گیر بکند... این فرصت را باید مغتنم شمرد.[4]
ــــــــــــــــــــــ
[1] . پیام مقام معظم رهبری به کنگره عظیم حج؛ 13 خرداد 1371.
[2] . پیام به کنگره عظیم حج؛ 28 اردیبهشت 1372.
[3] . پیام به کنگره عظیم حج؛ 25 اردی بهشت 1373.
[4] . بیانات در دیدار کارگزاران و دست‌اندرکاران حج‌؛ 4 آبان 1388. با تصرف.