Siyonist rejim, ezilen Filistin halkına karşı saldırganlığını sürdürürken veABD, Kanada ve siyonist heyetlerin karşı çıkmasına rağmen, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Dördüncü Komitesi rejime karşı altı karar aldı.
 

BM Genel Kurulunda, Siyonist rejime ve rejimin mazlum Filistin halkının insan hakları ihlallerine karşı daha önce Dördüncü Komite tarafından onaylanan 6 kararı, oy çoğunluğuyla kabul edildi.

Kararlar Dördüncü Komite tarafından 10 Kasım'da onaylandı ve BM Genel Kurulu toplantısında da ekseriyetle kabul edildi.

Kararlarda, siyonist rejimin Filistin halkının insan haklarını sistematik olarak ihlal eden eylemleri ve başta sivillerin ölümüne ve yaralanmasına neden olan Gazze Şeridi sakinleri olmak üzere Filistinli sivillere karşı güç kullanmasının yanı sıra Doğu Kudüs ve işgal altındaki Golan'da da dahil olmak üzere işgal altındaki topraklardaki yerleşimler kınandı.

Kararlarda ayrıca Gazze'nin kara, hava ve deniz kuşatması, işgal altındaki topraklara yerleşim birimlerinin yapılması, işgal altındaki topraklarda yerleşimcilerin Filistin vatandaşlarına yönelik kışkırtıcı eylemlerinin yanı sıra evlerin yıkılması ve Filistinlilerin keyfi olarak gözaltına alınması, hapsedilmesi de kınandı ve Filistinli mültecilerin evlerine dönüşüne vurgu yapıldı.

   İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri Keni, İran’ın nükleer anlaşmadan daha azını kabul etmeyeceğini ifade etti.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Ali Bakıri Keni, bir Avrupalı ​​yetkilinin önceki taslakta sekiz açık dava ve farklılıklar olduğuna ilişkin iddiaları hakkında, “Daha önce 6 turda yapılan Viyana görüşmelerin sonucu olan taslakta taraflar arasında üst düzeyde karara bağlanması gereken birçok konu kalmıştır. Bunlar çözülmemiş durumda hala masada” dedi.

Bakıri Keni, “29 Kasım’da başlayan görüşmelerde, yaptırımların kaldırılması, nükleer önlemler, doğrulama ve güvence gibi çeşitli konuların yanı sıra diğer konularda görüşlerimizi dile getirdik. Bu konuların bir kısmı geçtiğimiz günlerde yapılan görüşmelerde karşı tarafça kabul edilmiş, bir kısmı ise kabul görmemiştir” ifadesini kullandı.

Bakıri Keni’nin değindiği, İran heyetinin Viyana görüşmelerinde belirlediği şartlar ise şöyle: Nükleer anlaşmayla ilgili yaptırımların kaldırılması, yaptırımlerın kaldırıldığının doğrulanması, ABD’nin çekilmeyeceğine dair garantinin alınması, İran’a tazminat ödenmesi ve tüm tarafların anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerine geri dönmesi.

Yaptırımları Kaldırmak İçin Tüm Diplomatik Deneyimimizi Kullanacağız

 İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran'ın komşu ülkelerdeki büyükelçileri arasında yaptığı konuşmada, “Yaptırımların etkisiz hale getirilmesi ve kaldırılması konusunda Dışişleri Bakanlığı’na önemli bir görev tanınmıştır” dedi. 

Emir Abdullahiyan, hükümetin Viyana görüşmelerine bakmaksızın ekonomik kalkınmayı sürdürme politikasına değinerek, “Devrimci bir yaklaşımla yaptırımları etkisiz hale getirmeye yardım etmeliyiz” ifadesini kullandı.

Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan, "Dışişleri Bakanlığı tüm diplomatik deneyimlerini ve bilgi birikimlerini kullanarak baskıcı ve tek taraflı ABD yaptırımlarını ortadan kaldırmaya çalışacak" ifadelerinde bulundu.

Emir Abdullahiyan ayrıca Asya’ya odaklanmayı hükümetin dış politikasının önceliklerinden biri olarak nitelendirdi.

Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, İran İslam Cumhuriyeti'nin Viyana görüşmelerine onurlu bir şekilde katıldığını belirterek, 'Karşı taraf yaptırımları kaldırmaya kararlıysa, iyi bir anlaşmaya varılabiliriz ve biz de bu anlaşmayı mutlaka arıyoruz' dedi.

İran İslam Cumhuriyeti'nin komşu ülkelerdeki büyükelçileri ve misyon başkanları ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Reisi toplantıda yaptığı açıklamada, ülkenin kapasitelerinin diğer ülkelere tanıtıldığını vurgulayarak, 'Bazı ülkelere bu kapasiteleri anlattığımızda, bundan bilgileri olmadığını söylediler. Bu ülkelere gittiğimizde bazı teknolojik ürünleri hediye ediyoruz ve İslam Cumhuriyeti'nin tehditlere ve yaptırımlara rağmen bu ilerlemeleri sağladığını söylüyoruz' diye belirtti.

İran'ın büyük bir potansiyeli olduğunu ve bunları bölge ülkelerine ve komşularına tanıtması gerektiğini dile getiren Reisi, 'İran İslam Cumhuriyeti'nin temsilcileri bu konuda ciddi bir rol oynamalıdır. Komşuluk politikası ve ekonomik ilişkiler ve etkileşimler konusunda mevcut duruma yetinmeyin, çünkü mevcut durum iyi değil. Gittiğim her ülke durumunu inceledim ve mevcut durumun asgari düzeyde olduğunu ve yabancı ülkelerle ilişkilerimiz konusunda bizi ikna etmediğini gördüm' diye konuştu.

Türkmenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti ile yapılan gaz takasları bölgesel işbirliğine iyi bir örnektir

İran'ın bölgesel ticaretteki düşük payına atıfta bulunan Reisi, 'Gaz takası üç ülke arasında meydana gelen önemli bir konu ve bu tür bir iletişim iyi bir model olabilir.

Komşuluk stratejisi, yaptırımlara karşı stratejik bir hamledir

Ülkedeki mevcut kapasite göz önüne alındığında, komşularla olan ilişkilerin artırılabileceğine dikkati çeken Reisi, 'Bu konuda Dışişleri Bakanlığı'nın rolü çok önemlidir. Yaptırımlara karşı koymak ve etkisiz hale getirmek için komşuluk politikası ve komşularla ilişkiler, İslam Cumhuriyeti için taktik değil stratejik bir hamledir ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Sayın Seferi'nin bilgisine ve büyükelçilerin işbirliği ile bu strateji hayata geçirilecektir.

İran İslam Cumhuriyeti'nin yaptırımları etkisiz hale getirmek ve kaldırmak için iki stratejisine değinen Reisi, 'Bugün İslam Cumhuriyeti'ne karşı uygulanan yaptırımlar ekonomi temellidir ve düşmanın stratejisi her zaman bu yaptırımların üzerimizde olmasıdır. Stratejimiz, bu yaptırımların kırılması gerektiğidir. Yaptırımları sürdürmeye ve yoğunlaştırmaya çalışırlarsa, İran durumu izlemeyecek ve çok şey yapabilir' değerlendirmesinde bulundu.

Bazı insanların İran İslam Cumhuriyeti'nin müzakere etmeyeceğini iddia ettiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Reisi, 'Bazıları ise ciddi müzakerelere katılmadığımızı veya herhangi bir planımız olmadığını iddia etti, ancak İran İslam Cumhuriyeti müzakerelere onurlu bir şekilde katıldı ve metni sunarak bunu gösterdi. Yaptırımların kaldırılmasına karar verilirse, iyi bir anlaşmaya varılacak ve bu iyi anlaşmayı mutlaka arıyoruz' dedi.

Siyonist rejimle ilişkilerin normalleşmesi güvenliği sağlamaz

Bölgedeki bazı ülkeler ile Siyonist rejim arasındaki ilişkilerin normalleşmesini eleştiren Reisi, 'Bu normalleşme ne bu ülkelerin ne de Siyonist rejimin güvenliğini sağlamaz. Bu ülkeler Siyonistlerle ilişkilerini normalleştirmeye ve İsrail'i sınırlarımıza yaklaştırmaya çalışıyor, ancak bu hareket onlara fayda sağlamayacaktır' diye açıkladı.

Bölgede çektiğimiz tüm sıkıntılar yabancıların varlığından kaynaklanmıştır

Bölgede bütün sıkıntıların yabancıların varlığından dolayı meydana geldiğinin altını çizen Reisi, 'Afganistan'da ABD ve Nato'nun 20 yıllık işgali dolayısıyla bu ülkede huzur sağlanmamıştır ve Amerikalıların bu ülkedeki varlığının sonucunda uyuşturucu yaygınlaşmıştır' ifadesini kullandı.

Turistler İran'a gelmek için çok hevesli

İran ile diğer ülkeler arasındaki kültürel ve medeniyet ilişkileri alanındaki büyük potansiyele değinen Reisi, 'İran'ı ziyaret etmek için büyük bir istek var ve ayrıca İran'ın farklı bölgelerinde turizm ekonomisini harekete geçirmek için zeminler var. Turizm ekonomisinin, dijital ekonominin, deniz ekonomisinin canlanması ile işsizlik başta olmak üzere ülkenin birçok sorunu başa çıkabiliriz' dedi.

Komşu ülkelerle iletişimin önceliklerden biri olduğuna dikkati çeken Cumhurbaşkanı Reisi, bu alanda ciddi ve aktif bir hamleye ihtiyaç olduğunu belirterek, 'Komşularımıza iyi fırsatların gözünden bakmalıyız. Sınırlarımız bir tehdit değil, bir fırsattır. Sınır pazarlarını genişleterek mübadele zemini sağlamak mümkündür ve sınırlara doğru bakmakla ilerleme fırsatları yaratılabilir' diye ekledi.

Tevbe Sûresinin besmele ile başlamaması hakkında müfessirler bazı nedenler saymışlardır: 1. Bu sûre ve Enfal Sûresi, her ikisi bir sûre olarak hesap edilir. Zira Enfal Sûresi, verilen sözler hakkında ve Tevbe Sûresi ise bu sözlerin yerine getirilmemesi hakkındadır. 2. “Besmele” emniyet, sevgi ve rahmet içindir. Ama Tevbe Sûresi emniyetin ortadan kaldırılması ile ilgilidir. Bu yüzden bu sûrenin başlangıcında besmele nazil olmamıştır.

 Birinci bölüm: Neden bu sûrede besmele yoktur? Bu bölüme iki ayrı cevap verilmiştir:

1. Bu sûre verdikleri sözleri yerine getirmeyen düşmanlara karşı bir açıklama olduğundan, onlarla savaşılacağı ilan edildiğinden dolayı sert bir üslup taşıdığından ve Allah’ın bu gruba gazabının göstergesi olarak barış, dostluk, sevgi ve Allah’ın rahman ve rahim sıfatlarının nişanesi olan besmeleye uygun değildir.[1] Bu yüzden de besmele ile başlamamıştır. İmam Ali (a.s), bu konuda şöyle buyuruyor: Besmelenin gelmemesinin nedeni şudur: Bismillah; aman, emniyet ve rahmet içindir ama Tevbe Sûresi emniyetin kaldırıldığını bildirmek için nazil olmuştur.[2]

2. Bu sûre hakikatte Enfal Sûresinin devamıdır. Zira Enfal Sûresi söz ve ahitler konusunda âyetler içerir, bu sûre ise ahitlerini bozanlara verilen sözlerin kaldırılması hakkındadır.[3] İmam Sâdık (a.s) bir rivayette şöyle buyuruyor: “Enfal ve Tevbe birdirler.”[4]

Ama sorunun ikinci kısmı olan Tevbe Sûresine ait bazı âyetlerin silinmesi hakkında şunları söylememiz gerekir: Böyle bir şeyin doğru olması, Kur’an’ın tahrifi anlamına gelir. Hâlbuki Müslümanlar arasında meşhur olan, Kur’an’da hiçbir tahrifin gerçekleşmediğidir. Şu anda bizim elimizde olan Kur’an, İslam Peygamberi’ne (s.a.a) nazil olan kutsal kitaptır. Uzmanlar tahrifin olmadığına dair birçok deliller sunmuşlardır. Onlardan bazıları şöyledir:

Birinci delil akıldır. Aşağıda sunacağımız mukaddimelerle Kur’an’ın tahrif edilmediği ispat edilecektir.

• Hekîm olan Allah, Kur’an’ı beşeriyetin hidayeti için göndermiştir.

• Bu kitap son semavî kitap olup, Onu getiren de son Resul’dür (s.a.a).

• Eğer bu kitap tahrif olursa başka bir semavî kitap veya başka bir peygamber halka doğru yolu gösteremeyecektir. Bu surette insanlar hiçbir suçları olmadan yollarını kaybedecektir.

• Bu sapma, âlemlerin yaratıcısının dergâhına uymadığı gibi, beşeriyetin hidayeti doğrultusundaki ilahi hikmete muhaliftir.

Öyleyse Kur’an, her türlü tahriften uzaktır.[5]

İkinci delil Kur’an’ın kendisidir. Bazı âyetlerde Kur’an’ın tahriften uzak olduğunu beyan ederek şöyle buyuruyor:

“Biz Kur’an’ı indirdik ve şüphesiz biz Onu koruyacağız!”[6]

Bu âyet-i kerime, Kur’an’ın tahriften uzak olduğunu ve sonsuza kadar da uzak olacağını açıkça gösteriyor. Ayrıca zalim ve büyüklük taslayanların Ona el uzatamayacaklarını, Onu ne azaltıp ne de çoğaltamayacaklarını belirtmiştir.[7]

Akla şöyle bir sorunun gelmesi de mümkündür: Bu âyetlerin kendisinin tahrif olmadığını nereden bileceğiz? Cevabı şöyledir: Eğer bu âyet tahrif olmuş olsa, artma yönünde bir tahrif olacaktır ki hiçbir İslam bilimcisi bunu kabul etmemiştir. Hatta tahrife inananlar dahi bu âyetleri, tahrif olan âyetler zümresinde saymamışlardır. Buna ek olarak, konumuz olan âyetlerin tahrifi, tahrife inananların maksadının tersini ispatlamaktadır. Bu âyetlerin yapı ve muhteva açısından önceki âyetlerle mukayesesi de onların birbiriyle bağlantılı olduklarını, Kur’an’ın tüm mucizevî vasıflarını taşıdıklarını ve Kur’an’dan olduklarına dair en küçük bir şüphe dahi uyandırmadıklarını ortaya koyar.[8]

Üçüncü delil, Şiî ve Ehl-i Sünnet kaynaklarında mütevatir olarak nakledilen Sekaleyn hadisidir.[9] Bu hadiste Kur’an ve Ehlibeyt’e sarılmak farz bilinmektedir ve Allah Resulü (s.a.a) ümmetine, Kur’an ve Ehlibeyt’e sarılmalarını ve daima o ikisine bağlı kalmalarını emretmiştir.

Peygamber’in (s.a.a) bu fermanı, mübarek kalbine nazil olan Kur’an’ın tahrife uğramadan halk arasında bulunması içindir. Zira eğer tahrif gerçekleşirse artık muteber olmaz ve hidayet edici özelliğini kaybeder. Ayrıca Kur’an’a sarılmanın manası da kalmaz. Hâlbuki Kur’an’a sarılma ve ona uyma, Sekaleyn hadisinin açık beyanıdır. Kıyamete kadar Kur’an tahrif olmayacak ve halkın arasında olacaktır.[10]

Dördüncü delil, insanları hidayet eden, yüce mertebeli Kur’an’ın beyanı hakkındaki sahih senetli birçok rivayettir. Bu rivayetler Kur’an’ın doğruluk ölçüsü olduğunu gösterir. Şu halde eğer Kur’an tahrif olmuş olsa hidayet edici rolünü taşıyamaz, düşüncelerin doğruluk ölçüsü olmaktan çıkar ve ayrıca ahkâm kuralları da Onunla anlam bulamaz.[11]

Beşinci delil Kur’an’ın tahriften korunduğuna dair birçok tarihî olaydır. Zira tahrife inananlar ya onu ilk iki halifeden bilirler ya da Osman’a nispet verirler veya hilafet döneminden sonra gelen başka insanların tahrife neden olduklarına inanırlar. Tüm bu üç iddia da temelsiz ve batıldır. Çünkü ilk iki halifenin neden olduğu birinci ihtimal çok zayıftır. Zira onların böyle bir işe kalkışmasına sebep yoktu. Peygamber’in (s.a.a) Kur’an’a karşı özel bir inayeti olmasından, onun okunmasına ve tilavetine vurgu yapmasından ve ayrıca Resul’ün (s.a.a) dostlarının Kur’an’a verdikleri ehemmiyetten dolayı Kur’an tüm Müslümanlar arasında mahfuz ediliyor, ezber yoluyla veya başka şekillerde dakik olarak korunuyordu. Tüm bu gayret ve çabalar çerçevesinde bir kelimenin bile unutulması veya yer değiştirmesi mümkün değildi. O zamanın halkı cahiliye dönemine ait şiir ve hutbelerin korunması ve kayıt altına alınması için bile gayret ve çaba göstermişken nasıl olur da uğruna canlarından ve tüm yaşamlarından vazgeçenler Kur’an’a ilgi göstermesinler ve neticesinde onun bir kısmı yok olsun?

İkinci ihtimal, yani tahrifin Osman zamanında gerçekleşmesi de kabul edilemez. Çünkü Osman zamanında İslam o kadar yayılmıştı ki bir kimsenin Kur’an’dan bir şey eksiltmesi mümkün değildi. Ayrıca eğer Osman Kur’an’ı tahrif etmiş olsaydı, bu yaptığı, onun katilleri için en güzel bahane olurdu ve onu alenen öldürmek için, ilk iki halifenin sünnetine muhalefet veya beytülmali tarumar ettiği gibi konuları öne sürmezlerdi.

Üçüncü ihtimal ise yani tahrifin halifeler döneminden sonra vuku bulması hiç kimse tarafından beyan edilmemiştir. Buna binaen tarihî şahitler de Kur’an’ın tahrifi olayını reddetmektedir.[12]

Bu nedenle böyle bir hadisin varlığı kabul edilse bile güvenilir değildir ve kabul edilemez.

–—

[1] Mekarim Şirazî, Tefsir-i Numûne, c. 7, s. 273, 1. Baskı, Tahran, Daru’l-Kutubi’l-İslamiye, 1995.

[2] Hâkim Nişaburî, Müstedrek, c. 2, s. 330, Dar’ul-Maarif, Lübnan, h.k. 1406.

[3] Mekarim Şirazî, Tefsir-i Numûne, c. 7, s. 273.

[4] Meclisî, Bihar’ul-Envar, c. 89, s. 277, Muessese-i el-Vefa, Lübnan, h.k. 1404.

[5] Cevadı Âmulî, Abdullah, Kur’an der Kur’an, s. 315, İsra, Kum, 2002.

[6] Hicr, 9. âyet.

[7] Hoî, Ebulkasım, el-Beyan fi Tefsiril-Kur’an, tercüme: Cafer Hüseynî, s. 277, Dar’us-Sakaleyn, Tahran, 2005.

[8] Neccarzadegan, Fethullah, Tahrif Napeziriyi Kur’an, s. 28, Meş’ar, Kum, 2005.

[9] Neccarzadegan, Fethullah, Tahrif Napeziriyi Kur’an, s. 29.

[10] Ebulkasım, el-Beyan fi Tefsiri’l-Kur’an, tercüme: Cafer Hüseynî, s. 285.

[11] Neccarzadegan, Fethullah, Tahrif Napeziriyi Kur’an, s. 30.

[12] Ebulkasım, el-Beyan fi Tefsiri’l-Kur’an, tercüme: Cafer Hüseynî, s. 180.

  Kasım 2020’de Dağlık Karabağ’da 44 günlük savaş sonrası Rusya'nın gözetiminde Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan ateşkes anlaşmasının ardından gündeme gelen konulardan birisi de Zengezur Koridoru oldu.
 

İran’ın Ankara eski Büyükelçisi ve Kafkasya Uzmanı Ali Rıza Bikdeli, üst düzey Azerbaycan yetkililerinin birçok kez "Zengezur Koridoru" şeklinde ifade ettiği ulaşım hattına ilişkin Tasnim Haber Ajansı’na değerlendirmede bulundu.

Aşağıdaki yazıda Ali Rıza Bikdeli’nin değerlendirmeleri şu şekilde:

*Bakü yetkililerinin Zengezur Koridoru’nun yakın gelecekte oluşturulacağına ilişkin yaptığı açıklamalar doğru mu, Sizce bu koridor İran ve Ermenistan arasındaki bağların kopmasına yol açabilir mı?

Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan arasında imzalanan 10 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşmasının 3. maddesi kapsamında farklı bir hukuki statüsü tanımlayan ‘Laçin Koridoru’ örneği ile özel bir koridor konsepti oluşturmuştur. 5 km genişliğindeki koridorun güvenliği Rus barış güçleri (üçüncü ülke) tarafından sağlanacak.

Dolayısıyla Azerbaycan yetkilileri ‘Zengezur Koridoru’ terimini kullanırken bunun ne anlama geldiğini ve Ermenistan'ın diğer tarafının kendi toprakları, toprak bütünlüğü ve egemenliği ile ilgili ifadelerini kabul edip etmediğini bilmemiz gerekir. Ateşkes anlaşmasının 9. maddesine göre Ermenistan Cumhuriyeti vatandaşların, araçların ve yüklerin her iki yönde engelsiz hareketini organize etmek için Azerbaycan Cumhuriyeti'nin batı bölgeleri ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti arasındaki ulaşım bağlantılarının güvenliğini garanti etmektedir. Bu tür kolaylıklar ikili ilişkilerde yaygındır ve genellikle bu tür yükümlülükleri ikili taşımacılık ve transit anlaşmaları çerçevesinde kabul ederler. Ulaşımın önündeki engelleri kaldırmak bizim de istediğimiz bir konudur.

1990 yılında patlak veren Dağlık Karabağ savaşı, bizim eski Sovyet Birliği demiryolu ağına demiryolu erişimimizi kesip İran ekonomisine ciddi zararlar vermiştir. Demiryolu hatlarımızın Nahçıvan, Kafkasya ve Avrasya demiryolu ağına bağlanması için bu engelleri bir an önce kaldırmaya çalışmalıyız.

*Bu tanımların İran jeopolitiği üzerinde nasıl bir etki yaratıyor?

İran Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı'nın vurguladığı gibi, bölgenin jeopolitik durumunda herhangi bir değişim kabul edilemezdir. Geçen yıl Azerbaycan Cumhuriyeti, topraklarını işgalden kurtarmak için kendi topraklarında 44 günlük bir savaş yürüttü. Bu süreçte Bakü yönetimi, Ermenistan'ın toprak bütünlüğüne saygı ilkesinin tamamını dikkatle izledi. Azerbaycan tarafı, acı bir savaş çıkmasına rağmen Ermenistan topraklarını işgal etmedi. Daha önce Azerbaycan Cumhuriyeti'nden Ermenistan'a yönelik bir askeri saldırganlığa tanık olmadığımız için Sünik iline saldırı yapılacağından şüphe edemeyiz. Bakü yönetiminin Nahçıvan ile ana vatan arasında engelsiz geçiş istediği sürece, Azerbaycan’ı destekleyeceğiz. Fakat Sünik ilinin bir kısmı özel bir hukuki rejimle Ermeni hükümetinin kontrolünden ayrılırsa durum farklı olacaktır. Böyle bir eylemin ilk etkisi, bölgede bir 30 yıl daha savaş ateşi ve kan dökülmesine yol açacak yeni krizin oluşmasıdır. Ayrıca önceki savaşta olduğu gibi hegemonik güçlerin nüfuzuna zemin hazırlanabilir. Öte yandan, sınırların değiştirilmesi meselesi de konuşuluyor. Tabii ki, kişisel olarak hiç böyle bir tahminim olmadı. Ancak İran'da Kafkasya’da sınırları değiştirmek için bir komplonun başladığını düşünenler var. Bu tür senaryolar gözden kaçmamakta ve bu planların uygulanması halinde İran buna seyirci olarak kalmayacaktır.

*Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın Rusya ile Azerbaycan Cumhuriyeti'nin koridor teklifini kabul etmek zorunda kaldığı ve istese de durumu değiştiremeyeceği söyleniyor. Size göre böyle bir varsayım doğru mu ve Rusya talebini Ermenistan'a dayatabilir mi?

Bu soru Ermeni yetkililerine yönetilmeli. Bence Erivan'ın bu konudaki tutumu açıktır. Söylediklerine göre, Ermeni tarafı uluslararası kurallar ve 10 Kasım 2020 tarihli anlaşmanın 9. maddesi uyarınca, Kafkasya'daki tüm karayolu, hava ve demiryolu güzergahındaki engeli kaldırmayı kabul etmiştir. Üçüncü tarafların rolü ise bu sürece katkı sağlamak yönünde olmalı.

*İran Kafkasya bölgesindeki gelişmelerle ilgili ne yaptı, pasif mi kaldı yoksa belirli bir politika mı izledi?

İran'ın bu konudaki ilkeli tutumu üst düzey yetkililer tarafından açıklanmış ve pratikte uygulanmıştır. Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta yapılan Ekonomik İşbirliği Teşkilatının 15. Zirvesi'ne katılan Sayın Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, burada İran İslam Cumhuriyeti’nin Kafkasya politikasına bir kez daha değindi.

Ülkelerin toprak bütünlüğü ile sınırlarına saygı ve bölgede jeopolitik sınırların değişmezliği prensibi, İran'ın komşuluk politikasının en önemli unsurunu teşkil etmektedir.  İran'ı son 30 yılda Azerbaycan Cumhuriyeti'nin sınırlarına saygıyı desteklemeye yönlendiren ilke ve mantık, diğer komşular için de geçerlidir. İran’ın tüm komşuları bu konuda ülkemize güvenebilir. Bu ilkenin tesis edilmesinde her zaman sorumlu olarak davranan İran hiçbir zaman tereddüt etmemiştir. Kafkasya'daki güzergahların önündeki engellerin kaldırılması, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan sınırlarının çizilmesi ve aralarında kalıcı bir barış anlaşması için yapılan çabalarının büyük destekçisiyiz.

 İslami Şura Meclisi Başkanı Muhammed Bakır Galibaf gittiği İstanbul’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la görüştü.
Görüşmede Türkiye Meclis Başkanı Mustafa Şentop da vardı.
Görüşmede Erdoğan koronavirüs salgını ve ülkelerin iktisadi ilişkileri üzerinde olumsuz etkisine işaretle, buna rağmen İran ve Türkiye arasındaki iktisadi ilişkiler gelişme kaydettiğini belirtti.
Viyana müzakereleri adil bir şekilde sonuçlanmasını dileyen Erdoğan, yakın gelecekte İran’ı ziyaret etmeyi umduğunu kaydetti.
Görüşmede Galibaf da 3+3 inisiyatifini desteklediğini belirterek Kafkasya ülkeleri çok iyi ilişkileri olması gerektiğini vurguladı.

İran ve Türkiye İşbirliği Anlaşmasının nihaileşmesine vurgu yaptılar

İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkeleri Parlamento Birliği (İSİPAB) 16'ncı Konferansı kapsamında İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen İSİPAB İcra Komitesi'nin 46'ncı toplantısına katılan İslami Şura Meclis Başkanı Mohammadreza Galibaf ve TMBB Başkanı Mustafa Şentop yaptıkları görüşmede iki ülke arasında İşbirliği Anlaşmasının nihaileşmesine vurgu yaptılar.

  İran’ın Benderabbas liman kentinde düzenlenen törende Sipahiler Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanı envanterine 110 hız botu katıldı.
Törene Sipahiler Ordusu Başkomutanı General Hüseyin Selami ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Alirıza Tengsiri katıldı.Taarruz amaçlı yeni hız botları roket ve füzeatarlarla donatıldığı ve ayrıca keşif ve istihbarat toplama operasyonlarına da katılabileceği belirtildi.
Yeni hız botları İranlı uzmanlarca geliştirildiğini açıklayan Amiral Tengsiri, botların hızı 90 deniz miline kadar yükseltildiğini ve bir sonraki aşamada da 110 deniz miline çıkarılacağını kaydetti.

General Selami: Gücümüzü günlük geliştiriyoruz

 Sipahiler Ordusu Başkomutanı General Selami, İran silahlı kuvvetleri gücünü günlük geliştirdiğini vurguladı.
 İran’ın Benderabbas liman kentinde düzenlenen törende Sipahiler Ordusu Deniz Kuvvetleri Komutanı envanterine 110 hız botu katıldı.
Törene Sipahiler Ordusu Başkomutanı General Hüseyin Selami ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Alirıza Tengsiri katıldı.
Törende bir konuşma yapan General Selami, bu hız botları İranlı uzmanlarca geliştirildiğini ve şimdi Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nın gücünün daha da arttığına şahit olduklarını belirtti.
General Selami, bu gelişme, güç üretmek İran için bir adet değil, güçlü bir stratejiden kaynaklandığını ve gayet güdümlü olduğunu gösterdiğini kaydetti.
General Selami ayrıca İran silahlı kuvvetleri gücünü günlük geliştirdiğini, zira küresel zalimane yaptırımların altında savunma gücünü geliştirmek kaçınılmaz olduğunu vurguladı.

  Rusya Roket ve Top Bilimleri Akademisi Başkan Yardımcısı Konstantin Sivkov, İran'ın dünyanın en büyük dört füze sistemi üreticisinden biri olduğunu belirterek, İran'ın işgal rejimi ‘İsrail’i yaşanmaz bir yer haline getirebileceğini söyledi.
 

Konstantin Sivkov, Russia Today’e verdiği röportajda, İran’ın füze kabiliyetine değindi.

Konstantin Sivkov, İran ile siyonist rejim arasında bir savaş olasılığının sorulması üzerine şunları söyledi: ‘Tel Aviv'in İran'a karşı bir savaş başlatması pek olası değil ve ‘İsrail’in 200 ila 400 nükleer savaş başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. İran'ın konvansiyonel kısa menzilli füzeleri ve atış noktasında yüksek isabetliliğe sahip silahları var, bu noktadan füzelerin ABD üslerine ateşlendiği görüldü.

‘İsrail’ bu füzelere karşı koyamaz. ‘İsrail’ bugün bu füzelere karşı koyabilecek hava savunma sistemlerine veya füze savunma sistemlerine sahip değildir. Buna göre, İran'ın ‘İsrail’in bu nükleer sistemlerine ve reaktörlerine yönelik füze saldırısı, ‘İsrail’in küçük topraklarını yaşanmaz hale getirecektir.

Eğer İran'dan bahsetmek istersek, İran'ın nükleer bombalar dışında dağlık bölgelerde nüfuz edilemeyen kaleye benzer kendi tesisleri var.

‘İsrail’in İran'a karşı nükleer silah kullanacağını düşünmüyorum çünkü kullanırsa, bu Rusya ve Çin'in tepkisine neden olacaktır, dolayısıyla bu adım her iki ülke için de kabul edilemez.

‘İsrail’in çok küçük bir ülke olduğunu tekrar ediyorum, bu yüzden operasyonun nükleer silah kullanılarak gerçekleştirileceğini düşünmüyorum. Ancak konvansiyonel silah kullanımı açısından İran'ın tesislerinin sıkı bir şekilde korunduğunu ve buraya silahla kolaylıkla sızılamayacağını söyleyebiliriz. Dolayısıyla ‘İsrail’ askeri operasyonu, ABD Hava Kuvvetleri'nin katılımıyla bile olumlu sonuç vermeyecektir.

Söylemek istediğim bir diğer şey de İran'ın askeri alanda en ileri güçlerden ve Rusya, ABD, Çin ve İran olmak üzere füze sistemi üreten ilk dört ülkeden biri olduğudur.’

İran İslam Cumhuriyeti'nin askeri ve siyasi yetkilileri, siyonist rejimi İran'a karşı aptalca bir eylemde bulunulursa bu adımın bu rejimin sonu anlamına geleceği konusunda her zaman uyarmışlardır.

  Hz. Zeynep (s.a), hicretin altıncı yılının Cemadiulevvel ayının beşinde dünyaya geldi. Hz. Zeynep (s.a) dünyaya gelince annesi Hz. Fatıma (s.a) onu babası Hz. Ali'nin (a.s) yanına götürdü ve şöyle dedi:"Bu çocuğun adını koy."

Hz. Ali (a.s) şöyle buyurdu:

"Ben bu konuda Peygamberin önüne geçemem…"

Hz. Zehra (s.a) yeni dünyaya gelmiş olan bu çocuğa ad koyması için değerli babasının yanına götürdü. Cebrail (a.s) nazil olarak Peygamber'e (s.a.a) selam dedikten sonra:

"Bu çocuğun adını Zeynep koy, bu adı bizzat Allah O'nun için kendisi seçti.” dedi.

Daha sonra Peygamber Efendimiz'i, Hz. Zeyneb'in başına gelecek olan musibet ve zorluklardan haberdar etti. Allah Resulü (s.a.a) ağlayarak şöyle buyurdu: “Her kim Zeyneb'e ağlarsa sevap ve mükâfatı ağabeyleri Hasan ve Hüseyin'e ağlayanın sevap ve mükâfatı gibidir.”

Hz. Zeyneb'in (s.a) Lakapları

En önemli lakapları: Haşim oğullarının Akile'si, Taliplerin Akile'si, Arapların Akile'si, çmmül Mesaip (musibetler anası)… tir. (Akile, akrabaları arasında çok değerli olan ve kendi ailesi yanında muhterem ve seçkin olan kadınlara denir.) [1]

Hz. Zeyneb'in (s.a) Konumu

Tarih kitaplarının naklettiklerine göre Hz. Hüseyin (a.s) kız kardeşi Hz. Zeyneb'e (s.a) karşı çok saygılı ve şefkatliydi. Ne zaman ağabeyinin yanına gitse imam Hüseyin (a.s) onun ayaklarına kalkar ve kendi yerine oturturdu. Sadece bu davranışın kendisi Onun Hz. Hüseyin'nin yanındaki makam ve konumunu anlatmak için yeterlidir. [2]

Hz. Zeyneb'in (s.a) İffeti

Büyük İslam alimlerinden biri Yahya adında birinden şöyle nakletmektedir: “Hz. Ali'nin (a.s) kapı komşusu olmama ve Hz. Zeynep orada yaşamasına rağmen bir kere dahi olsun ne onu gördük ve ne sesini duyduk ve her ne zaman değerli dedesi Peygamber Efendimizin yanına gitmek istediğinde gece karanlığında giderdi…[3]

Hz. Zeyneb'in (s.a) Makamı

Hatun Abadi şöyle yazmakta:  Hz. Zeynep (s.a) belagat, tedbir ve şecaatte annesi Hz. Fatıma (s.a) gibiydi…

Aynı şekilde Nişaburi "Risale-i Aleviye" kitabında şöyle yazmıştır:

"Hz. Ali'nin (s.a) kızı Zeynep (s.a) fesahat, belagat, takva ve ibadette baba ve annesi gibiydi. [4]

Hz. Zeyneb'in (s.a) İlim ve Kemali

Hz. Zeynep (s.a) Medine beşiğinde nebevi ilimle terbiye olmuş ve ömür boyunca cennetin büyükleri olan iki imamın yanında eğitilmiştir. çyle bir ilim ve bilgiye sahipti ki hatta düşmanları bile, örnek olarak Yezit onun fazilet, ilim ve kemalini itiraf etmişlerdir. İmam Seccad (a.s) halası Hz. zeyneb (s.a) hakkında şöyle buyurmuştur:

"Allah'a hamdolsun ki sen, öğreten olmadan öğrenen, anlatan olmadan anlayansın.”

Hz. Zeyneb'e (s.a) Ağlamanın Sevabı

İmam Sadık (aleyhi selam) şöyle buyurmuştur:

"Kim kardeşinin dert ortağı olan halam Zeyneb'in (s.a) musibetine ağlarsa ve bizim zikrimizin anıldığı meclisler teşkil eder, dinler veya ağlarsa eğer bir sineğin kanadı kadar bu musibet için gözü ıslanırsa Allah onu bağışlar. İşte Hz. Zeyneb'in (s.a) musibeti için ağlamanın sevabı budur.”[10]

Hz. Zeyneb'in Sabrı

Kerbela çölünde yaşanan olaylar Hz. Zeynep (s.a) için oldukça zor geçmişti:

1. Hz. Zeynep (s.a) için çok zor geçen olaylardan biri, Hz. Ali Ekber'in (a.s) öldürülme anıydı. Hz. Zeynep (s.a) bu esnada yüksek sesle bağırarak şöyle diyordu:

"Ya habiba vebne eha!” (Ey kardeşimin oğlu habibim!) ona doğru hızla koşarken yere düştü. İmam Hüseyin (a.s) onu tutarak kaldırdıktan sonra çadırlara gönderdi ve şöyle buyurdu:

"Ey Haşim oğullarının gençleri! Kardeşiniz Ali Ekber'in naşını çadırlara götürün… Hz. Zeynep (s.a) bu sırada çadırdan dışarı çıktı. Gözü Hz. Ali Ekber'e (a.s) ilişince aşırı derecede ağlayarak perişan bir vaziyette şöyle feryat etmeye başladı:

"Ey Ali Ekber'im! Keşke kör olsaydım da seni bu halde kanlara boyanmış olarak görmeseydim." [11]

2. Hz. Zeyneb'in (s.a) bitap olmasına sebep olan olaylardan bir tanesi de İmam Hüseyin'in (a.s) gençlerin şehit edildiği yere bakarak yardım istemesiydi. O esnada kadınlarının ağlama sesleri yükseldi. İmam Hüseyin (a.s) çadırların arkasına gelerek şöyle buyurdu:

"Bacım Zeyneb! Süt emen çocuğumu getir onunla vedalaşayım…"

3. Hz. Zeyneb'e (s.a) ağır gelen olaylardan bir tanesi de Hz. Hüseyin'in (a.s) kadınların ve çocukların olduğu çadırlara baktığında şiddetli hasta olan Hz. Zeynel Abidin'den (a.s) başka bir erkeğin kalmadığını görerek şöyle seslenmesiydi:

"Ey Zeynep, Ey ümmü Gülsüm!... Aleykunne minni selam” (benden size selam olsun) yani Allah ısmarladık ben de gidiyorum.

4. Hz. Zeyneb'e (s.a) en ağır gelen olay hiç şüphesiz, imam Hüseyin'in (a.s) atından düşerek mübarek yüzünü yere değdiği andı. Hz. Zeynep (s.a) çadırların önünde durduğu sırada bu yürekleri parçalayan olaya tanıklık etmişti. O anda yüksek sesle şöyle buyurdu:

“Ey insanlar! Sizin içinizde bir tane bile Müslüman yok mu?"

Hz. Zeynep (s.a)  bir tepeye çıkarak imam Hüseyin'in (a.s) tek başına, yar ve yardımcısız olarak yerde olduğunu, mızrak, kılıç ve hançerlerle ona vurduklarını gördü. [12]

RASTHABER ailesi olarak Hz. Zeyneb'in (s.a) dünyaya teşrifleri münasebetiyle tüm insanlığa, mustazaflara ve özellikle de müminlere tebriklerimizi arz ederiz.

Kaynaklar

[1] - Zeyneb-i Kubra, s. 48

[2] - Zeyneb-i Kubra, s. 52

[3] - Zeyneb-i Kubra, s.52

[4] - Zeyneb-i Kubra, s.58

[10] - Zeyneb-i Kubra, s. 104

[11] - Keşfu'l- Gumme, s. 186 ve şeblenci'nin Nuru'l Ebsar kitabı, s. 135

[12] - Zeyneb-i Kubra, s. 132

Hz. Zeyneb'in (s.a) Bazı Sıfatları

 Bazen şöyle deniyor: İslâm, Kur'an'ın indiği çağda var olan insanla ilgili bütün meseleleri ele aldığı için, onun o çağın toplumunu gerçek mutluluğa ve o günkü insanları bütün özlemlerine kavuşturmaya yeterli olduğunu kabul edelim. Fakat zamanın geçmesi ile insan hayatının yolları değişti. Bugünkü uygarlığın kültürel ve sanayi hayatı, on dört yüzyıl öncesinin doğal ve ilkel araçları ile sınırlı basit hayatına benzemez.

İnsan uzun ve yorucu çalışmaları sonucunda öyle bir uygar tekâmül ve gelişme düzeyine ulaştı ki, eğer bu gelişmişlik düzeyi bir kaç yüzyıl öncesinin seviyesi ile karşılaştırılırsa bu, iki benzemez türün birbiri ile karşılaştırılması gibi olur. O çağdaki hayatı düzenlemek için konan kanunlar, bugün karmaşık ve ileri düzeydeki hayatın ihtiyaçlarını nasıl karşılayabilir? Bu hayat düzeylerinden biri nasıl öbürünün yüklerini taşıyabilir?

Cevap: Söz konusu iki çağ arasında meydana gelen hayat biçimi farklılığı, hayatın genel hususları ile ilgili değildir. Bu farklılık örnekler ve uygular açısından geçerlidir. Başka bir ifade ile insan, besleneceği gıdaya, giyilecek elbiseye, barınacağı ve içinde oturacağı bir eve, kendisini ve yüklerini taşıyacak, bir yerden başka bir yere ulaştıracak araçlara, fertleri arasında yaşayacağı bir topluma, soy artışını sağlayacak ilişkilere; ticari, iş-işçi ve benzeri münasebetlere muhtaçtır. Bunlar değişmez genel ihtiyaçlardır. İnsan bu fıtratın, bu bünyenin sahibi oldukça ve bu insanî hayatı var oldukça, ihtiyaçlar aynı kalacaktır. İlk insan ile bu günkü insan bu ihtiyaçlar açısından eşit düzeydedir.

Söz konusu iki çağ arasındaki farklılık, insanın maddî ihtiyaçlarını gidermek için yararlandığı araç örnekleri, farkına vardığı ihtiyaç örnekleri ve bu ihtiyaçları giderme araçları bakımındandır.

Meselâ ilk insan bulabildiği meyvelerle, bitkilerle ve av etleri ile basit ve sade biçimde besleniyordu. Bugün ise keşifleri ve orijinal buluşları sayesinde bu ilkel maddelerden binlerce çeşit yiyecek ve içecek hazırlıyor. Bu yiyecek ve içecek çeşitleri tabiatına faydalı olan birçok özelliklere, göz zevkini okşayan değişik renklere, tat alma duygusunun hoşlandığı çeşitli tatlara, dokunmada yararlık sağlayan çeşitli biçimlere, sayılması zor başka birçok niteliklere ve hâllere sahiptirler. Birinci guruptaki yiyecekler ile ikinci guruptaki yiyecekler arasında müthiş fark vardır. Ama bu müthiş farklılık, onların hepsinin insanın açlığını gidermek ve istek ateşini söndürmek için yararlandığı gıdalar olmalarına yönelik bir farklılık değildir.

İnsanın söz konusu dönemlerin ilkinde taşıdıkları genel inançlar nasıl bu dönemin bir yüzyıldan öbür yüzyıla değişmesi ile değişmeyip ilk dönemdeki öbürüne uyarlandı ise, İslâm'da fıtratın çağrısı ve mutluluğun isteği uyarınca ortaya konan genel kanunlar da ortadan kalkmaz. Bir aracın yerine başka bir aracın geçmesi, bu genel kanunların değişmesi için gerekçe olamaz.

Fıtratın özü ile uyum korundukça, bu konuda bir değişme ve sapma olmadıkça, genel İslâmî kanunlar için değişme söz konusu olamaz. Fakat eğer kanunlar ile fıtratın özü arasında bağdaşmazlık olursa, İslâm sistemi bu kanunlara uymaz. Bunların eski çağda veya yeni çağda olmaları bu bakımdan fark etmez.

Bir de zaman zaman meydana gelen ve doğal olarak hızla değişen güncel olaylara ilişkin cüzî hükümler vardır. Maliye, savunmaya ilişkin güvenlik, ulaşım ve haberleşmeyi kolaylaştırma yolları, belediye hizmetlerine ilişkin düzenlemeler ve bunlara benzer hükümler gibi. Bunlar devlet yetkilisinin ve hükümeti elinde bulunduran kimsenin inisiyatifine bırakılmıştır.

Devlet yetkilisi yetki alanı içinde bir aile reisi konumundadır. Devlet yetkilisi, bir aile reisinin evinde tasarrufta bulunabildiği gibi, bu konularda karar verip kararını yürütmekle yetkilidir. Buna göre devlet yetkilisi (veliyy-i emr) toplumun içindeki ve dışındaki savaşa, barışa, maliyeye ve maliye dışı alanlara ilişkin toplumsal meselelerde toplumun yararını gözeterek ve Müslümanlarla istişare ettikten sonra karar verebilir. Nitekim yüce Allah şöyle buyuruyor: "Yapacağın iş hakkında onların görüşlerini al. Ama karar verince artık Allah'a dayan." (Âl-i İmrân, 159) Bütün bunlar kamu işleri hakkındadır.

Bunlar sürekli biçimde biri ortaya çıkarken öbürü kaybolan, çıkarların ve sebeplerin değişmesi ile değişen cüz'î (ayrıntılara ilişkin) hükümler ve kararlardır. Bunlar Kur'an'ın ve sünnetin kapsadığı ve yürürlükten kalkmalarına imkân olmayan ilâhî hükümlerden başkadır.

İslâm Toplumunun Önderi

İslâm toplumunun önderliği (velayet-i emri) Peygamberimizin uhdesine bırakılmıştır. Kur'an-ı Kerim açık bir dille ona itaat etmenin, direktiflerine uymanın farz olduğunu bildirmiştir.

Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Allah'a itaat edin, Peygambere itaat edin." (Teğâbun, 12)

"Biz sana bu hak içerikli kitabı indirdik ki, insanlar arasında Allah'ın gösterdiği gibi hüküm veresin." (Nisâ, 105)

"Peygamber, müminler için kendilerinden daha önde gelir." (Ahzâb, 6)

"De ki: Eğer Allah'ı seviyorsanız, bana uyun ki; Allah sizi sevsin." (Âl-i İmrân, 31)

Kur'an'da bunlar gibi çok sayıda ayet var. Bu ayetler Peygamberimizin İslâm toplumuna yönelik velayetinin ya bazı ya da bütün yönlerini içerir.

Bu konuda araştırmacının gayesini tatmin edecek yöntem, Resul-i Ekrem'in (s.a.a) hayatını inceleyip doyurucu miktarda nazarî bilgi almak, arkasından ahlâk, ibadet, muamelât, siyaset, diğer, ilişkiler ve uygulamalar alanlarında inen ayetlerin tümüne başvurmaktır. İlâhî vahyin zevkinden süzerek elde edilen bu delil, bir iki cümlelik sözlerde bulunmayacak derecede yeterli dile ve tatmin edici açıklamaya sahiptir.

Burada araştırmacının özen göstereceği bir başka ince nokta vardır: İbadetleri yapmayı, cihat emrini yerine getirmeyi, hadleri ve kısasları uygulamayı ve diğer İslâm hükümlerini içeren ayetlerin çoğunda hitap bütün müminlere yöneltilmektedir, sadece Peygamberimize hitap edilmemektedir. Yüce Allah şöyle buyuruyor:

"Namazı ayakta tutun." (Nisâ, 77)

"Allah yolunda infak edin." (Bakara, 195)

"Oruç tutmak üzerinize farz kılındı." (Bakara, 183)

"Sizden; hayra çağıran, iyiliği emreden ve kötülükten sakındıran bir topluluk olsun." (Âl-i İmrân, 104)

"Allah yolunda cihad edin." (Mâide, 35) "Allah için gerektiği gibi cihad edin." (Hac,78)

"Zina eden erkek ve kadının her birine yüz kırbaç vurun." (Nûr, 2)

"Hırsızlık eden erkeğin ve kadının ellerini kesin." (Mâide, 38)

"Kısasta sizin için hayat vardır." (Bakara, 179) "Şahitliği, Allah için yapın." (Talâk, 2)

"Ve topluca Allah'ın ipine sımsıkı sarılın. Dağılıp ayrılmayın." (Âl-i İmrân, 103)

"Dinin gereklerini yerine getirin ve onun hakkında ayrılığa düşmeyin." (Şûrâ, 13)

"Muhammed sadece bir peygamberdir. Ondan önce daha nice peygamberler gelip geçmiştir. Şimdi eğer o ölür ya da öldürülürse, topuklarınız üzerinde geri mi döneceksiniz? Kim iki topuğu üzerinde geri dönerse, Allah'a hiçbir zarar vermeyecektir. Şükredenleri ise Allah ödüllendirecektir." (Âl-i İmrân, 144)

Bu konuda bunların dışında daha birçok ayet vardır.

Bu ayetlerin hepsinden çıkan sonuç şudur: Bu din Allah'ın insanlara yüklediği toplumsal bir boyadır. O, kulların kâfir olmalarına razı değildir. Dinin gereklerinin yerine getirilmesi, insanların tümünün gerçekleştireceği bir görevdir. O hâlde toplumun işleri, toplumu oluşturan insanların omuzlarındadır.

Bu konuda bazı fertlerin diğerlerine göre ayrıcalığı ve özelliği yoktur. Peygamber ile başkaları bu konuda eşittir. Nitekim yüce Allah şöyle buyuruyor: "Ben, erkek olsun, kadın olsun, içinizden çalışan hiçbir kimsenin yaptığını boşa çıkarmam." (Âl-i İmrân, 195) Bu ayetin kayıtsız-şartsız ifadesi gösteriyor ki, İslâm toplumunun unsurlarının toplumlarının kendisi üzerindeki etkisi hem teşriî, hem de tekvinî açıdan O'nun tarafından göz önünde tutuluyor ve O bu etkiyi boşa çıkarmıyor. Yüce Allah başka bir ayette de şöyle buyuruyor: "Allah, yeryüzünü dilediği kullarına miras bırakır. İyi son, (günahlardan) sakınanlar içindir." (A'râf, 128)

Evet; Peygamberin (s.a.a) omuzlarında dine çağrı, yol gösterme ve eğitme görevleri vardır. Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Peygamber onlara Allah'ın ayetlerini okur, onları kötülüklerden arındırır, onlara Kitabı ve hikmeti öğretir." (Cuma 2) Resulullah (s.a.a), ümmetin işlerini yürütmek, dünyada ve ahirette önderliklerini üstlenmek ve hayatta oldukça onlara liderlik yapmak için Allah tarafından belirlenmiştir.

Fakat burada araştırmacılar tarafından göz ardı edilmemesi gereken nokta şudur: Bu yol, Allah'ın malını taht sahibi sultanın haracı sayan, Allah'ın kullarını onun köleleri kabul eden, köleleri saydığı Allah'ın kullarına dilediği gibi davranan, onlar üzerinde istediği gibi hükmeden saltanat egemenliği yolundan başka bir yoldur. Yine bu yol, maddî yararlanma esasına dayanan demokratik veya antidemokratik bir toplumsal yöntem de değildir. Bunlar ile İslâm arasında benzeşmeye, aralarında özdeşlik kurulmasına engel, açık ayrılıklar vardır.

Bu farklılıkların en önemlilerinden biri şudur: Söz konusu toplumlar maddî çıkar esası üzerine kuruldukları için istihdam ve sömürme ruhu iliklerine işlemiştir. Bu da insan tahakkümü sistemini doğurur. Bu sistemde her şey insanın iradesine ve keyfî davranışlarına bağlanmıştır. Hatta insanın kendisi bile başka bir insanın iradesi altındadır. Egemen insanın diğer insana el atması, istediği gibi onu eli altına alması ve ondan beklediği her şeyi elde etmesi mubah sayılır.

Bu, geçmiş yüz yıllardaki keyfî monarşi yönetimidir ki bugün uygar toplum kılığında ortaya çıktı. Bu durumu güçlü milletlerin zayıf milletlere yaptıkları zulümlerde ve haksızlıklarda görüp durduğumuz gibi, onların tarih tarafından kaydedilen kötülükleri ile ilgili hatıralarımızla da sabittir.

Geçmiş yüzyılların bir firavunu, bir Kayseri veya bir Kisrâsı (bir imparatoru) baskılarla, entrikalarla zayıflar üzerinde meramını, istediği ve arzu ettiği gibi yürütürdü. Sonra da eğer canı mazeret beyan etmek isterse bütün bu yaptıklarının saltanatın gereği olduğu, ülke yarına olduğu, devletin temelini güçlendirmek için yapıldığı mazeretine sığınırdı. Yaptıklarının onun dehasının ve üstün kişi oluşunun hakkı olduğuna inanırdı. Kılıcını bu sözde hakkının delili olarak gösterirdi.

Bugünde eğer güçlü milletler ile zayıf milletler arasındaki siyasî ilişkileri derinliğine incelersen, tarihin ve tarihî olayların geri geldiğini ve gözlerimiz önünde tekrarlandığını görürsün. Yalnız geçmişteki tek adama dayalı biçim, şimdilik toplumsal biçim ile yer değiştirdi. Ama ruh aynı ruh, keyfî arzu aynı keyfî arzudur. Oysa İslâm'a gelince, onun yolu bu keyfî arzulardan uzaktır. Onun delili, Peygamberimizin fetihlerindeki ve anlaşmalarındaki uygulamalarıdır.

İslâm dışı toplumların yöntemleri ile İslâm yöntemi arasındaki başlıca farklardan bir başkası da şudur: İnsanlık tarihi boyunca görüldüğü ve belgelendiği üzere toplumların kesimleri arasında, sonu fertler arası kargaşaya varan ayrıcalıklar mutlaka vardır. Toplum kesimleri arasındaki servet, mevki, makam ayrıcalıkları sonuçta toplumlarda kargaşa belirmesini kaçınılmaz kılar. Fakat İslâm toplumunun kesimleri arasında benzeşme vardır. Birbirleri arasında öncelik, üstünlük, övünme ve seçkinlik yoktur. İnsanın mayasının isteği ve vazgeçilmez arzusu olan farklılık, sadece takvadadır ve bunun belirleyicisi insanlar değil, Allah'tır. Nitekim yüce Allah şöyle buyuruyor: "Ey insanlar, biz sizi bir erkek ile bir kadından yarattık. Sizi milletlere ve halklara ayırdık ki, tanışasınız. Allah katında en üstün olanınız, kötülüklerden en çok sakınanınızdır." (Hucurât, 13) "İyiliklerde birbiriniz ile yarışın." (Bakara, 148)

Buna göre İslâm'da yöneten ile yönetilen, amir ile memur, reis ile reisin emri altındakiler, özgür insan ile köle, erkek ile kadın, zengin ile fakir, büyük ile küçük eşit konumdadır. Dinî kanunların haklarında yürütülmesi ve sosyal olaylarda aralarında sınıf farklılıklarının olmaması açısından bu saydıklarımızın hepsi birdir. Peygamberimizin uygulamaları bunun delilidir. Selâm ve övgü bu uygulamayı yapanın üzerine olsun.

Bu önemli farklardan biri de şudur: İslâm'da yürütme gücü, toplumda ayrıcalıklı ve seçkin bir zümrenin tekelinde değildir. Tersine bu güç toplumun bütün fertlerine yaygındır. Buna göre herkes hayra çağırmakla, iyiliği emredip kötülükten sakındırmakla yükümlüdür. İslâm toplumunun yöntemi ile diğer toplumların yöntemleri arasında daha birçok farklılıklar vardır ki, bunlar dikkatli araştırıcıların gözünden kaçmaz.

Bunların hepsi Peygamberimizin hayatında böyle idi. Peygamberimizden sonra toplum yönetiminde iki görüş belirdi. Müslümanların çoğunluğu toplumda bir halifenin Müslümanlar tarafından seçilmesi yöntemini benimserken, Şiî Müslümanlar halifenin Allah ve Peygamber tarafından nasla belirlendiğini, bu halifelerin kelâm kitaplarında ayrıntılı biçimde anlatıldığı üzere on iki İmam olduğu görüşünü savunmuşlardır.

Fakat bu görüş ayrılıkları bir yana, Peygamberimizden (s.a.a) ve zamanımızda olduğu gibi Hz. Mehdi'nin gaybetinden sonra İslâm hükümetinin işi Müslümanlara bırakıldığı tartışmasızdır. Kur'an'dan bu konuda çıkan sonuca göre toplumun önderini Peygamberimizin uygulamaları uyarınca belirleme yetkisi Müslümanların elindedir. Bu da krallık veya imparatorluk değil, imamlık sistemidir. Belirlenen önderin Müslümanlara yönelik uygulamaları şöyle olmalıdır:

Hükümleri değiştirmeksizin korumak. Temel hükümler dışında, daha önce belirtildiği gibi, güncel ve yerel olaylarda istişare ilkesini benimsemek. Bu konudaki delil, "Sizin için Peygamberde uyulacak güzel bir örnek vardır." ayetinin yanı sıra, daha önce değindiğimiz Peygamberimizin önderliğini vurgulayan ayetlerin bütünüdür. ehlader

Allame Tabatabi