صحیفه سجادیه از دیدگاه اندیشمند آمریکایی

امتیاز بدهید
(1 امتیاز)
صحیفه سجادیه از دیدگاه اندیشمند آمریکایی

 ویلیام چیتیک مترجم انگلیسی صحیفه سجادیه، تمدن اسلامی را به مانند شهری قدیمی توصیف کرده و می گوید: در اسلام دعا به عنوان یکى از نخستین چارچوب هایى در نظر گرفته مى ‏شود که در آن روح می ‏تواند مطابق با خواست الهى شکل بگیرد و از طریق این چارچوب تمام افکار و مفاهیمى که بر نفس بنیان نهاده شده ‏اند به دور ریخته شوند.

ترجمه انگلیسى صحیفه سجادیه همراه با ملحقات، دعاهاى ایام هفته، مناجات خمسه عشر و رسالة الحقوق امام سجاد(ع)، از آثار ارزشمند ویلیام چیتیک، اندیشمند آمریکایی است که نقشى بسزا در معرفى صحیفه در سطح جهانى در ایالت (Milford) داشته است.
چیتیک بر «ترجمه انگلیسى صحیفه سجادیه همراه با ملحقات، دعاهاى ایام هفته، مناجات خمسه عشر و رسالة الحقوق امام سجاد(ع) »، مقدمه ‏اى نسبتا مبسوط نگاشته و درباره امام سجاد(ع)، صحیفه و نسخه ‏هاى خطى و شروح آن، دعا در اسلام، توحید، درخواست از خدا، اسماء الحسنى، شکر نعمت‏ها و مطالبى از این دست، سخن گفته است.

وی در بخشی از مقدمه خود بر ترجمه انگلیسی صحیفه سجادیه، می گوید: "...کتابى مانند صحیفه بُعد درونى و داخلى اسلام را آشکار مى‏ کند که حتى ممکن    است فهم و درک آن در سایر متون اولیه دشوارتر نیز بوده باشد. هنگامى که دانشمندان و سایر افراد ناآشنا به اسلام به آن مى ‏نگرند به طور طبیعى آنچه را که در نگاه اول دیده باشند درک مى ‏کنند که از آن جمله مى ‏توان به وقایع، گزارش‏ها و اسناد مکتوب، روابط اجتماعى، و غیره اشاره کرد. اگاهی یافتن از درون قلب مردم و یا اصرار بر فهمیدن رابطه شخصى افراد با پروردگار کار آسانى نیست، اگرچه بیشتر مردم نیز علاقه‏ اى به این امر ندارند. اگر راهى به درون قلوب مردم وجود داشته باشد، یافتن آن مستلزم مطالعه و بررسى درونى ‏ترین نگرانى ‏ها و دغدغه‏ هاى افراد است که در فعالیت‏هاى بیرونى و نوشته‏ هاى ایشان منعکس مى‏ شوند. امّا ابعادى از اسلام که بیشتر توجه نظاره‏ کنندگان بیرونى را به خود جلب کرده ‏اند ابعاد بیرونى و مشخص آن هستند که نسبتا خالى از عشق و حرارتى هستند که در غرب از معنویت و روحانیت سراغ دارند.
پرفسور چیتیک با بیان اینکه از آغاز اسلام، دعا یکى از عوامل پایه‏ اى و اساسى بوده است که مسلمانان از آن طریق، آگاهى از اندازه‏ هاى درست و صحیح را به واقعیت رسانده ‏اند و خود را براى دیدن پروردگار به عنوان منبع و منشاء تمام خوبى‏ ها آموزش داده ‏اند، یادآور می شود: دعا در عالى ‏ترین نمونه ‏هاى آن، همانطور که در صحیفه مى ‏توانیم ببینیم، تمرین مداوم بینشى است که براساس آن، هرآنچه به خدا تعلق دارد به خدا و هرآنچه به انسان تعلق دارد به انسان مرتبط و منتسب مى‏ شود. به محض اینکه چنین بینش و بصیرتى به انسان دست مى ‏دهد، او با گناهکارى و نقص خود تنها مى ‏ماند. پس تنها کارى که مى ‏تواند انجام دهد خوار و ذلیل ساختن خود در برابر پروردگارش است تا از او طلب رحمت و بخشش کند.

وی با اشاره به محتوای معنوی و روحانی صحیفه سجادیه، بر دیگر آموزه های این میراث بزرگ تأکید کرده و می گوید: ... صحیفه آموزه‏ هایى را نیز ارائه مى ‏دهد که در سطوح مختلفى، از خداشناسى (در گسترده‏ ترین مفهوم آن) گرفته تا مسائل اجتماعى، کاربرد دارند. البته بررسى جامع و کامل این سطوح نیازمند نگارش کتابى است که بسیار قطورتر از خود صحیفه خواهد بود.امیدوارم که با انتشار این ترجمه از صحیفه سجادیه، دانشمندان به مطالعه و بررسى  محتواى دعاهاى موجود در صحیفه ترغیب شوند تا تمام سطوح آموزه‏ هاى این ادعیه را آشکار کنند.

وی با مقایسه صحیفه سجادیه و نهج‏ البلاغه تأکید می کند: صحیفه سجادیه با شکل و محتواى دعایى خود بر درونى ‏ترین و خصوصى ‏ترین بُعد اسلام تأکید مى ‏کند. امّا باید توجه داشت که صحیفه به طور همزمان به سایر ابعاد اسلام نیز گوشه‏ چشمى دارد. به عنوان مثال دسته سنتى و قدیمى «ایمان» با موضوعاتى چون خدا، فرشتگان، پیامبران، کتاب‏هاى مقدس، روز قیامت، و «اندازه ‏گیرى» (قَدَر) خیر و شر در ارتباط است. این عناصر ایمان موضوع اصلى بیشتر تفکرات اسلامى در کلام، فلسفه، و صوفى ‏گرى نظرى را تشکیل مى ‏دهند. امام زین‏ العابدین(ع) این عناصر و موضوعات را گاهى به طور خلاصه و گاهى به صورت مشروح مورد بحث قرار داده است. او اغلب از فرشتگان یاد مى ‏کند و جمله «سلام و درود بر حاملان عرش»  که او در رابطه با فرشتگان بیان مى ‏کند بهترین خلاصه عقاید مسلمانان در مورد آنهاست.

پرفسور چیتیک در ادامه یادآور می شود: ... امام(ع) همچنین به طور پیوسته به حوزه و قلمرو اعمال اسلامى یا شریعت در معناى گسترده آن اشاره مى ‏کند. او بر نیاز به پیروى از راهنمایى‏ ها و دستورات خداوند که در قرآن و حدیث، هم براى زندگى فردى و هم براى زندگى اجتماعى، آمده است تأکید مى‏ کند. بسیارى از آموزه‏ هاى اجتماعى ویژه و همچنین احکام و دستورات عمومى از جمله نیاز به برقرارى عدالت در جامعه نیز در صحیفه به خوبى دیده مى‏ شوند. امّا از آنجا که آموزه ‏هاى اجتماعى با حوزه عمل، بیرونى ‏ترین بُعد اسلام، در ارتباط هستند باید در قالب آموزه‏ هاى نظرى و معنوى امام نگریسته شوند. همانگونه که امام (ع) در «رساله حقوق» خویش به روشنى بیان کرده است، سلسله مراتب اولویت‏ها باید همواره مورد توجه قرار گیرد: فردى پیش از اجتماعى، معنوى پیش از عملى، و علم و آگاهى پیش از اقدام. هر انسانى مجموعه‏ اى طولانى از وظایف اجتماعى را بر عهده دارد. امّا این وظایف بستگى به وظایف ضرورى‏ تر وى دارند که در درجه اول، ایمان به خدا و در درجه دوم، قرادادن خود در رابطه‏ اى مناسب با حقیقت الهى است.

 

خوانده شده 2317 مرتبه