
کارگر
Ayetullah Cevadi Amuli: İnsanın En azılı Düşmanı Kimdir?
Nasihat ahlaktan farklıdır. Ahlakın hem asli hakikati ve hem de getirisi nasihatten farklıdır. Nasihat halkın geneli için verilen bir takım genel tavsiyelerdir. Ama ahlak ilimdir. Ahlak, çok zor ve karmaşık ilimlerdendir. Zira ki birinin ahlaklı olabilmesi için yaratıcının mazharı olması gerekir.
Bu yüzden ahlak, bizim ilk ve en karmaşık meselemizdir. Kanıt ile kimsenin ağzı tatlanmaz. Bir üstat sınıfta öğrenciler için bal arısını ve bal peteğini iyi bir şekilde açıklayabilir, ama ders vermekle kimsenin ağzı tatlanmaz. Fıkıh, usul, felsefe ve ahlak okumakla insan ahlaklı olmaz.
İnsanın En azılı Düşmanı Kimdir?
Peygamberden (s.a.a) çok nurlu bir hadis nakledilir; hazret buyurur ki: “Bizim birçok dışsal düşmanımız vardır; ama en azılı düşmanımız nefsani isteklerdir.” Çünkü harici düşman bizden sadece mal veya can isteyebilir ve bunun dışında bir şey isteyemez. Ama dâhili düşman, yani heva ve heves, bizden ne mal ve ne can ister; bizden fakat dinimizi almak ister.
Şeytan Esir İster
Şeytanın petrol, gaz ve mal ile işi olmaz; hatta şeytanın bizim canımız ile de işi olmaz. Şeytan esir ister. O sadece insanı tamamen sulta ve kontrolü altına alıp onun müşrik yapmak ister.
Bu bakımdan en kötü düşman şu nefsani isteklerdir. Bu nefsani arzular, peygamberlerin gelmesine neden olmuştur ve ne zaman bir peygamber gelse onun karşısında mutlaka peygamberlik veya imamet iddiasında bulunan bir grup ortaya çıkmıştır.
Küçük Cihat ve Büyük Cihat
Eğer insan harici düşmanla savaşıyorsa küçük cihat halindedir ve eğer dâhili düşman ile savaşıyorsa büyük cihat halindedir. Cihadın küçük veya büyük oluşu mücadelenin büyük ve küçük oluşuna bağlıdır. Çünkü dâhili düşmanın zararı harici düşmandan daha çoktur ve onunla mücadele daha zordur. Peygamber (s.a.a) savaştan dönen ashabına şöyle buyurdu: “Küçük cihattan geldiniz, büyük cihada giriyorsunuz.”
Küçük ve Büyük Cihadın Silahı Nedir?
Demir yapıp onunla savaşmak herkesin yapabileceği bir şeydir. Bugün dünyanın doğusunda ve batısında gece gündüz silah yapan birçok fabrika var. Bu bakımdan silah yapmak kolaydır; Hazreti Ali’nin Kumeyl duasında buyurduğu gibi, “Silahı gözyaşıdır” sözünü gerçekleştirmek zordur. Demir yapmak kolaydır, ama ah edip gözyaşı dökmek zordur. Bir ah çekmek, yanıp tutuşmuş ciğer ister, sükûna varmış bir kalp ister. Çok olan demirdir, ah değil. Bu sekiz yıllık mukaddes savunma savaşını ileri götüren ah idi, demir yığınları değil.
Eğer Büyük Düşmanı Ezebilirsek Kazanmışızdır
“Nefislerinizle düşmanlarınızla savaşır gibi savaşın” temel bir öğretidir. Bizler büyük ve küçük düşmanla savaş halindeysek, büyük düşmanı yere vurduğumuzda küçük düşmanı da yenmişiz demektir.
Büyük Cihatla Orta Cihadın Farkı
Büyük savaş genellikle söz konusu olmaz. Daha çok orta cihada büyük cihat denmiştir. Orta cihatta savaş ilim ile nefis arasındadır. Akıl itaat etmek ister, ama nefis günah işlemek ister. Arzu ile takva ve nefis ile akıl arasındaki savaş orta savaştır. Büyük savaş olanağı olmadığı için bu orta cihada büyük cihat denmiştir.
Ama büyük savaş kalp ile akıl arasındadır. Burada söz konusu olan günah ve itaatin terkedilmesi değildir. Akıl, ben anlamak istiyorum, der; kalp ise delil gerekli değil ki ben anlamışım, görmek gerekir.
Akli delil cennet cehennemdir ki bu hüner değildir. Önemli olan cenneti ve cehennemi görmektir. Marifet sahibi büyükler demişlerdir ki: “Hüner, ateşi açıkça görmektir/ Dumanı görüp de ateşi anlamak değil”.
Kalp akla der ki: Sen delil getirme, ben zaten bunları kabul ediyorum. Dumanı görüp ateşin varlığını anlayan kimse gibi, bu hüner değildir. Hüner ateşin kendisini görmektir.
Öyleyse dumandan ateşi anlamaya çalışmak aklın işidir; ama kalp diyor ki ateşin kendisini gör dumanı değil. İmam Rıza (a.s) buyuruyor ki: “Bizden hiç kimse cennet ve cehennem şuan yaratılmamıştır, demez. Aksine cennet ve cehennem şuan vardır.”
ABNA24.COM
Recep Ayının Amelleri
Recep, baldan daha tatlı sütten daha beyaz olan cennette bir nehrin adıdır. Her kim bu ayda oruç tutarsa bu nehrin suyundan içecektir. Mübarek Recep ayı, ilahi rahmetin indiği, Kabe’nin oğlunun doğduğu ve efendimizin me’bus olduğu aydır. Her kim Recep ayında bir gün oruç tutarsa Allah’ın hoşnutluğunu kazanır. İlahi gazap ondan uzaklaşır ve cehennem kapıları üstüne kapanır.” Bu ayın en önemli amellerinden bazıları şunlardır: Oruç Tutmak, Sadaka Vermek, Dua Okumak, İmam Hüseyin’i (a.s) Ziyaret etmek, Umre yapmak, Regaip Gecesinin (Kandili) Amellerini yerine getirmek…
Recep ayı, kameri ayların yedincisi olup çok şerif ve haram aylardandır. Recep, baldan daha tatlı sütten daha beyaz olan cennette bir nehrin adıdır. Her kim bu ayda oruç tutarsa bu nehrin suyundan içecektir.
Recep, Şaban ve Ramazan ayları çok şerif aylardan olup faziletleri hakkında bir çok rivayet nakledilmiştir. Recep ayı, yedinci aydır.
Mübarek Recep ayı, ilahi rahmetin indiği ve Kabe’nin oğlunun doğduğu aydır. Peygamber Ekrem (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “Recep ayı, ümmetim için ‘istiğfar’ ayıdır. Recep ayı, Allah’ın büyük ayı olup fazilet ve saygınlıkta ona erişilmez. Bu ayda kafirlerle savaşmak haramdır. Recep, Allah’ın ayı; Şaban benim ayım ve Ramazan, ümmetimin ayıdır. Her kim Recep ayında bir gün oruç tutarsa Allah’ın hoşnutluğunu kazanır. İlahi gazap ondan uzaklaşır ve cehennem kapıları onun üstüne kapanır.”
Recep ayına, Allah’ın rahmetinin insanların üzerine yağdığı anlamına gelen “Recebu’l Eseb”de demektedirler.
Masumlardan nakledilen bir rivayette şöyle buyrulmuştur: “Recep, baldan daha tatlı sütten daha beyaz olan cennette bir nehrin adıdır. Her kim bu ayda oruç tutarsa bu nehrin suyundan içecektir.” Başka bir hadiste şöyle denilmiştir: “Her kim onda üç gün oruç tutarsa cennet ona farz olur.”
Recep Ayındaki Önemli Etkinlikler
Recep ayında dini ve tarihi bir çok gelişme yaşanmıştır. Onlardan bazılarına aşağıda değiniyoruz:
1. Birinci gün: Hz. İmam Muhammed Bakır’ın (a.s) doğum günü. (Hicri 57)
2. Üçüncü gün: Hz. İmam Ali Naki (Hadi) aleyhi selam’ın Şehadet günü (hicri 254)
3. Birinci Cuma günü “Regaib Gecesi” (kandili)
4. Onuncu gün: Hz. İmam Muhammed Taki’nin (Cevad) aleyhi selam (hicri 195) ve Hz. Ali Asgar’in (a.s) doğum günleri. (Hicri 60)
5. On üçüncü gün: Emire’l Mümin’in Hz. Ali’nin aleyhi selam Kabe’de doğduğu gün.
6. On yedinci gün: Peygamber efendimizin oğlu İbrahim’in vefat günü (hicri 10)
7. Yirmi Beşinci gün: İmam Musa bin Cafer aleyhi selam’ın şehadet günü (hicri 182)
8. Yirmi Yedinci gün: Peygamber Efendimizin (s.a.a) mebus olduğu gün.
RECEP AYININ AMELLERİ
Recep ayı, Allah Teâlâ’nın inayet ettiği ve fazileti hakkında bir çok hadisin olduğu bir aydır.
1. Oruç Tutmak
Hz. İmam Cafer Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur: “Hz. Nuh (a.s) gemiye bindiği zaman Recep ayının birinci günüydü. Yanındakilerden o günü oruç tutmalarını istedi. Sonra şöyle buyurdu: “Bugünün orucu gelecek yıla kadar oruç tutanı ateşten uzak tutar ve bu aydan yedi gün oruç tutarsa azap kapıları onun üzerine kapanır.”
Peygamber Efendimiz (Allah’ın selamı onun ve ehlibeytinin üzerine olsun) şöyle buyurmuştur: “Kim bu ayda bir gün oruç tutarsa Kıyametin zorluklarından güvende olur.”
Bu ayın Perşembe, Cuma ve Cumartesi günü üç gün oruç tutmak çok güzedir. zira naklolunan rivayetlere göre her kim haram aylardan bu üç günü oruç tutarsa Hak Teâlâ onun için 900 yıllık ibadet sevabı yazar.
2. Sadaka Vermek
Mali imkanları olanların bir mod taam miktarı kadar miskinlere sadaka vermeleri. Mali imkanları olmayanların bunun yerine diyebildikleri kadar tesbih ve zikir demeleri.
3. Dua Okumak
Bu ayda okunması müstahap olan bir çok dua bulunmaktadır. Bu duaların okunması.
Bu dualara bu adresten ulaşabilirsiniz: Recep Ayının Fazilet ve Amelleri
4. İmam Hüseyin’in (a.s) Ziyareti
Hz. İmam Cafer Sadık’tan (a.s) rivayet edildiğine göre her kim imam Hüseyin’i (a.s) Recep ayında ziyaret ederse Allah onu bağışlar. Elbette bilinmelidir ki uzaktan da Hz. Hüseyin ziyaret edilebilir. İnşallah.
5. İmam Ali bin Musa Rıza’nın (a.s) ziyaret edilmesi.
6. Bu ayda Umre yapılması.
7. İstiğfar ve Zikirlerin yapılması
Efendimizden nakledildiğine göre bu ayda her kim 1000 defa: “la ilahe illallah”; “Allah’tan başka ilah yoktur” zikrini okursa Allah Teâlâ onun için 100 bin iyilik yazar ve onun için cennette yüz şehir yapar.
Her kim aşağıdaki zikri yüz defa söyler ve ardı sıra sadaka verirse, Allah onun sonunu rahmet ve mağfiretle hatmeder. Kim dört yüz defa söylerse Allah yüz şehidin sevabını kendisine verir.
اَسْتِغْفِرُ اللهَ الذى لا اِلَـهَ إلاَّ هُوَ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَاَتُوبُ اِلَيْه
Esteğfirullahellezi la ilahe illa hu, vehdehu la şeriyke lehu ve etubu ileyh.”[1]
8. Namaz
Recep ayında her akşam iki rekat namaz aşağıdaki şekilde kılınmalıdır.
a) Her rekatta Fatiha suresinden sonra üç defa “Kafirun” ve bir defa “İhlas” suresi okunur.
b) Namazdan sonra şu dua okunur:
لا اله الاّ اللّه وحده لاشريك له، لهُ الملك و له الحمد، يحيى و يميت و هو حىّ لايموت بيده الخير و هو على كل شىءٍ قدير و اليه المصير ولاحول ولا قوّة الاّ باللّه العلى العظيم. اللّهمّ صلّ على محمد النبىّ الاُمىّ و آله
“La ilahe illallahu vehdehu la şeriyke lehu, lehul mulku velehul hamd, yuhyi ve yumiytu ve huve hayyun la yemutu biyedihil ğayru ve huve ale kulli şey’in kadir ve ileyhil mesir ve la havle vela kuvvete illa billahil aliyyil azim. Allahumme salli ale muhhammedin nebiyyil ummiy ve alihi.”[2]
Daha sonra Allah Subhan’dan ne hacetin varsa istersin.
Seyyid İbni Tavus, Hz. Resulü Ekrem’den şöyle rivayet etmiştir: “Her kim Cuma günü öğle ve ikindi namazının arasında dört rekat namaz kılar ve her rekatta Fatiha suresinden sonra 7 defa ‘Ayetel Kürsü’, 5 defa “İhlas” suresini okursa ve sonra 10 defa
«أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ»
“Esteğfirullahellezi la ilahe illa hu ve eseluhu’t tevbe”[3] derse Hak Teâlâ onun için bu namazı kıldığı andan ölene kadar her gün bin hasene (iyilik) verir. Ve ona okuduğu her ayet için kızıl yakuttan bir şehir ve her söylediği her harf için beyaz inciden cennette bir saray verir ve onu hurilerle evlendirir ve ondan razı olur.
Hz. Resulullah efendimizden (s.a.a) şöyle rivayet edilmiştir: “Her kes Recep ayının gecelerinden birinde 10 rekat namaz kılar ve her rekatta Fatiha suresinden sonra 1 defa Kafirun 3 defa İhlas suresini okursa, Allah Teâlâ onun günahlarını bağışlar.”
9. Regaib Gecesinin (Kandili) Amelleri
Recep ayının ilk Cuma akşamına Leyletu’l Regaib; rekaib gecesi derler. Bu gece için oldukça fazla faziletler sayılmıştır. Bu gecenin mahsus ameli ise şöyledir:
Perşembe günü oruç tutmalı. Akşam namazı ile yatsı namazı arasında 12 rekat namaz kılmalıdır. Namaz şu şekilde kılınmalıdır:
Namazlar Sabah namazı gibi ikişer rekatlık olarak kılınmalıdır. Her rekatta Fatiha suresinden sonra 3 defa Kadir Suresi ve 12 defa İhlas suresi okunmalıdır.
12 Rekat namaz bittikten sonra 70 defa şöyle demelidir:
«اللّهم صلّ على محمد النبّى الاُمّى و على آله»;
“Allahumme Salli Ale Muhammed en Nebiyyil Ummi ve ale Alihi”[4]
Sonra secdeye gitmeli ve 70 defa şöyle demelidir:
«سبّوحٌ، قُدّوسٌ، رب الملائكة والرّوح»
“Subbuhun Kuddusun Rabbul Melaiketu ver Ruh”
sonra secdeden kalkmalı ve 70 defa şöyle demelidir:
ربّ اغفر وارحم و تجاوز عمّا تعلم انّك انت العلى العظيم
“Rabbi’ğ fir verhem ve tecavez amme te’lem inneke entel aliyyul azim.”[5]
Yeniden secdeye gitmeli ve yeniden 70 defa şöyle demelidir:
«سبّوحٌ، قُدّوسٌ، رب الملائكة والرّوح»
“Subbuhun Kuddusun Rabbul Melaiketu ver Ruh”[6]
Sonra ne haceti varsa Allah’tan istemelidir.
Hz. Resulullah efendimizin buyurduğuna göre Regaib gecesinde bir çok günahlar bu gecenin hatırına bağışlanır ve her kim bu namazı kılarsa kabre konulduğu ilk gece Allah Teâlâ bu namazın sevabını ona güzel, parlak ve güzel bir yüzlü olarak gönderir. Fasih bir dille ona ey benim habib’im! Müjdeler olsun ki her şiddet ve zorluktan kurtulanlardan oldun.” Ona sen kimsin? Allah’a yemin ederim ki senin gibi güzel yüzlü birisini görmedim, senin sözlerinden daha tatlı bir söz duymadım ve senin kokun gibi güzel kokulu bir koku koklamadım.” Der. O da ben falan yılın, falan ayında falan gece kıldığın namazın sevabıyım. Senin yanına hakkını eda etmek için geldim. Yalnızlığında birlikte olalım ve vahşeti senden gidereyim. Sur üfürülünceye kadar kıyamette ben senin üstüne gölge olacağım. Dolayısıyla mutlu ol ki asla senden hayır yok olmayacaktır.
10. İhlas Suresini Okumak
Seyyid İbni Tavus, İkbal kitabına Hz. Resulü Ekrem efendimizden (s.a.a) ihlas suresini bu ay okumanın çok faziletli olduğunu nakletmiştir. Okunacak miktar ise 10 bin, bin veya yüz defa olmalıdır. Ayrıca her kim Cuma günü ihlas suresini 100 kere okursa kıyamet günü onun için nur olacağını ve onu cennete çekeceğini rivayet etmiştir.
* Burada zikredilen tüm müstahap namazlar sabah namazı gibi ikişer rekatlı olarak kılınmalıdır.
İmam Muhammed Bâkır’ın İlmî Mirası
Allah’ın adıyla
İmâm Muhammed Bâkır (a.s) döneminde İslâm coğrafyası oldukça genişliyor. Bu vesile ile o dönemde Müslümanlar değişik din ve kültürlere mensup insanlarla tanışıp kaynaşıyor. Yine o dönemde değişik din ve kültürlere ait eserler tercüme ediliyor. Sözde âlim diye geçinen ve tanınan nice zevat bu dönemde İslâm adına kaleme aldıkları ve dile getirdikleri konulara İsrailiyat mantığını ve Roma-Lâtin kültüründeki felsefî görüşleri sokup nice Müslümanların akide ve düşüncelerinde tahrifat yapmış oldular.
Bu tahrifatlara önayak olanlar ise Emevî hanedanlığı ve onlardan icazet alan saray mollalarıydı. Öyle ki, daha öncede söz konusu ettiğimiz gibi bu saltanat sahipleri saraylarına konuk ettikleri papazlarla sözde bir takım İslâm âlimleriyle toplantılar ve münazaralar tertipleyip fikir teatilerinde bulunmaktaydılar. Teferruatlı bir şekilde İslâm hakkında bilgisi olmayan, İslâm’a olan vukufiyetleri yeterli olmayan bu sözde âlimlerin papazların tesirinde kalmamaları mümkün değildir. Bunlarla başeden, bunları alt eden sadece İmâm Muhammed Bâkır (a.s) olmuştur. Ki papazlar da bunu bizzat itiraf etmişlerdir. Hatta bir kısmı Müslüman olmuşlardı.
Ancak ne yazık ki, İmâm (a.s) Şam’dan ayrılıp Medine’ye döndükten sonra meydan yine tahrifatçılara kalmışt. Saraylardaki toplantı ve münazaralar uzun yıllar devam etmişti. İslâm dünyasına üçlü teslisi sokamamışlardı ama başta akideye taalluk eden bir çok hususta farklı düşünceler zuhur etmişti. O dönemde bazı mezhepler tarafından (haşa) Allah’a cisim ve mekân isnad edilir olmuştu. Bazı sözde âlimler ise, Hıristiyan mantık ve inanışındaki “Tanrı’nın hakkı Tanrı’ya, Sezar’ın hakkı Sezar’a“ sözünden yola çıkarak saltanat sahiplerinin egemenlik alanı ile Allah’ın egemenliğini tasnife kalkışmışlardı. Bir başka ifadeyle din adına zalim yöneticilere egemenlik hakkı tanımışlardı…
Ehl-i Beyt imâmlarının (Allah’ın selâmı üzerlerine olsun) en belirgin özelliği ise dinin özgün yapısından ödün vermeden yaşadıkları çağın koşullarına göre-dinin amacına matuf yorum ve açıklamalarda bulunmuş olmalarıdır. Öz Muhammedî İslâm’ı her türlü sapma ve tahrifattan koruyup dinin muhafızlığını yapan onlardı. Bu nedenledir ki, Sevgili Peygamberimiz (s.a.a), “Kur’ân ve sünnetimin muhafızı Ehl-i Beyt’imdir“ diye buyurarak müracaat etmemiz gereken ilmin kapısını biz ümmetine göstermiştir. Doğru ve hak olanın o kapıda olduğu bize bildirilmişse başka kapılara ne hacet!?
İşte bu vefasız ümmetin başka kapılarda hak ve hakikati aramaya başladığı bir dönemde İmâm Muhammed Bâkır (a.s) ilmî yüceliği ile hak ve hakikatin kapısı olduğunu insanlara ispat etmiş bulunmaktaydı. İmâm’ın (a.s) faaliyetleri, ilmî çalışmaları Medine’de olmasına rağmen, yetiştirmiş olduğu âlimlerden pek çoğunu temsilci olarak İslâm beldelerine göndermesi ve bu âlimlerin gittikleri bölgelerde insanlara İslâm’ın hakikatlerini anlatmaları tahrifata engel olma noktasında son derce faydalı olmuştur. Özellikle değişik şehirlere gönderilen bu temsilcilerin tefsir ilmine vukufiyetleri, akidevî konularda ve fıkhî meselelerde uzman ve yetkin olmaları dikkat çekiciydi.
İmâm Muhammed Bâkır (a.s), her önüne gelenin Kûr’ân’ı tefsir edemeyeceğini hatta kişi âlim de olsa rey, ihtihsan, tevil ve zanna dayanarak asla Kûr’ân üzerinden yorum yapılamıyacağını bildirmekte ve böyle yapanları şiddetle eleştirmekteydi. O dönemde İmâm’ın (a.s) rahle-i tedrisinden geçmediği için rey ve zanna dayanarak tefsir yapmakta olan Katade ismindeki bir şahsı İmâm (a.s) şöyle uyarmaktaydı:
“Ey Katade! Eğer Kûr’ân’ı kendi düşüncelerine dayanarak tefsir ediyorsan, kendini helâk ettiğin gibi başkalarının da helâkına sebebiyet vermiş olursun. Eğer başkalarının görüşlerine dayanarak tefsir ediyorsan, yine hem kendini, hem başkalarını helâk etmiş olursun. Ey Katade! Kûr’ân’ı ancak ona muhatap olanlar bilir.“ (el-Beyan Fi Tefsiri’l-Kûr’an, s. 267)
“Ona ancak temiz olanlar dokunur.” (Vâkıa:79)
İmâm (a.s) bu âyeti şöyle tefsir etmektedir: “Onu ancak temiz olanlar yorumlayabilir. Onu ancak arınıp temizlenmiş olanlar açıklayabilir. Onu ancak mutahhar olanlar tevil edebilir.”
İmâm Muhammed Bâkır (a.s), bu sözleriyle her önüne gelenin Kûr’ân’ı tefsir edemiyeceğini ve etmemesi gerektiğini vurgulamaktaydı. Zira tefsirde yapılan yanlışların birçok sapmayı da beraberinde getirmesi kaçınılmazdır. Nitekim tarihî süreç içerisinde Kûr’ân âyetleri üzerine yapılan yanlış yorum ve teviller sonucu birçok fırkalar ve mezhepler türemiştir. Özellikle kıyas yoluyla fıkhî hüküm çıkarılırken, yani istinbatta bulunulurken farklı kanaat ve düşüncelerin devreye girmesi sonucu birçok ekolün zuhuruna sebebiyet verilmiştir.
Oysa bir tefsir âlimi öncelikli olarak âyetlerin nüzûl sebebini, hangi amaca matuf inzâl olduklarını, âyetlerin muhkem-müteşabih, nasuh-mensuh, mutlak-mukayyed, genel-münferid gibi özelliklerini en ince teferruatına kadar bilmek durumundadır. Mutahhar olmaları hasebiyle bu bilgiler mutlak anlamda Ehl-i Beyt’e mahsustur. Bu nedenle kelâm, fıkıh, siyer vs.. tüm dinî ilimlerde merci Ehl-i Beyt imâmları olduğu gibi, tefsirde de referans Ehl-i Beyt imâmları olmalıdır.
İşin ehli olmayan kişi tarafından sadece bir âyet bile tefsir edilmeye kalkılsa beraberinde birçok sıkıntı getirir. Ehl-i Beyt imâmlarınca bu zorluk şöyle açıklanmaktadır:
“İnsanların akıllarına Kûr’ân’ı tefsir etmekten daha uzak bir şey yoktur. Çünkü bazen bir âyetin baş tarafı bir konuyla, son kısmı ise başka bir konuyla ilgili olabiliyor. Bununla birlikte o, değişik anlamlara gelebilen bütünsel bir kelâmdır.“ (Feraidu’l-Usul, s. 28)
Elbette ki, şöyle bir husus da söz konusu: “Meri olan nassda içtihada mesağ yoktur“ kuralından yola çıkarak âyetlerin zahirini esas alıp açıklamada bulunmak “Kûr’ân’ı reyle tefsir etme“nin kapsamına girmemektedir.
İslâm dünyasında mevcut olan tefsirlere baktığımızda ne yazık ki, çelişkilerle dolu birçok yorum ve açıklamalara rastlamaktayız. Oysa insanlara hidayet yolların gösterecek olan Ehl-i Beyt imâmlarının yorum ve tefsirleridir; veya bu yorum ve tefsirler referans alınarak yapılan açıklamalardır. İmâm Muhammed Bâkır’dan (a.s) bir kaç örnek verecek olursak:
“Şüphesiz ben; tevbe eden, inanan ve yararlı iş yapan, sonra da doğru yola giren kimseyi bağışlarım.“ (Tâhâ:82) Âyette geçen “doğru yola giren“ ifadesinin İmâm (a.s), Ehl-i Beyt imâmlarının velâyeti olarak tefsir edip ardından şu açıklamada bulunmuştur:
“Allah’a andolsun ki, eğer bir adam bütün ömrünü, Kâbe’nin rüknü ile İbrahim makamı arasında Allah’a ibadetle geçirse, ama biz Ehl-i Beyt’in velâyetini kabul etmezse, Allah onu yüzükoyun cehenneme atar.“ (Mecmau’l-Beyân, 7 / 23)
Elbette ki, Şûrâ Sûresi’nin 23’ncü ayetinde ve birçok Sahih Hadis’te açıklandığı üzere Ehl-i Beyt’in velâyeti nass ile sabit olduğu için İmâm (a.s) böyle bir açıklamada bulunmaktadır.
Bir başka âyetin tefsirini örnek verecek olursak: “Ey Resûl! Rabbinden sana indirileni tebliğ et (insanlara açıkla). Eğer bunu yapmazsan, O’nun elçiliğini yapmamış olursun. Allah seni insanlardan koruyacaktır. Doğrusu Allah, kâfir olan bir topluluğu hidayete eriştirmez.“ (Mâide:67)
İmâm bu âyeti şöyle tefsir ediyor: “Yüce Allah, Resûlü’ne (s.a.a) Gadir-i Hûm denilen mevkide Ali’yi (a.s) kendisine vasî olarak tayin etmesini vahyetti. Resûlullah (s.a.a) bunun, ashabından bazılarına ağır gelmesinden çekiniyordu. Bunun üzerine Yüce Allah, emrini yerine getirmek hususunda onu cesaretlendirmek maksadıyla bu âyeti inzâl etti.“ (Mecmau’l-Beyân, 4 / 223)
“Eğer bilmiyorsanız, zikir ehlinden sorunuz.“ (Enbiyâ:7) âyetiyle ilgili olarak Muhammed b. Müslim şöyle bir açıklamada bulunmaktadır: “İmâm Ebu Câfer’e dedim ki: ‘Bazı kimseler bu âyette kastedilenlerin Yahudiler ve Hıristiyanlar olduklarını iddia ediyorlar.‘ Cevap olarak İmâm buyurdu ki. ‘Bu durumda onlar, sizi kendi dinlerine davet ederler!‘ Sonra elini göğsüne işaret ederek: ‘Âyette geçen ‘zikir ehli‘ biziz, sorulacak kimseler biziz.‘ diye buyurdu.“ (el-Kâfi, 1 / 211)
“Bütün insanları imâmlarıyla çağıracağımız günü hatırla!.. (İsrâ:71) âyetiyle ilgili olarak Cabir b. Yezid el-Cu’fî, Ebu Câfer’in (a.s) şöyle buyurduğunu rivâyet eder:
“Bu âyet nazil olduğunda, Müslümanlar: ‘Yâ Resûlullah (s.a.a)! Bütün insanların imâmı sen değilmisin?’ dediler. Resûlullah (s.a.a) şöyle buyurdu:
“Ben, Allah tarafından bütün insanlara gönderilmiş resûlüm. Ancak benden sonra, benim Ehl-i Beyt’imden insanlara önderlik edecek imâmlar olacaktır. Bunlar, insanlar içinde imâm olarak ortaya çıkacaklar ve yalanlanacaklardır. Küfür ve sapıklık önderleri ile taraftarları, onlara zulmedeceklerdir. Kim benim Ehl-i Beyt’imden olan bu imâmları veli edinir, onlara tâbi olur ve onları tasdik ederse, o bendendir, benimle beraberdir ve bana kavuşacaktır. Haberiniz olsun! Kim onlara zulmeder, onları yalanlarsa, kesinlikle benden değildir ve ben de ondan değilim.” (el-Kâfi, 1 / 215)
“Sonra Kitab’ı, kullarımız arasından seçtiklerimize verdik. Onlardan kimi kendisine zulmeder, kimi ortadadır, kimi de Allah’ın izniyle hayırlarda öne geçmiştir.” (Fâtır:32)
İmâm Bâkır’a (a.s) bu âyetin anlamı sorulduğunda şöyle buyurduğu rivayet edilmektedir:
“Hayırlarda öne geçen, imâmdır. Ortada olan, imâmı tanıyan kimsedir. Kendisine zulmeden ise, imâmı tanımayan kimsedir.” (el-Kâfi, 1 / 214)
“Şayet doğru yoldan gitseler, onlara bol su veririz.” (Cin:16) âyetiyle ilgili olarak İmâm (a.s) şöyle buyurmaktadır:
“Eğer Emirü’l-Müminin Ali b. Ebu Talib’in ve onun soyundan gelen vasîlerin velâyetine bağlı olarak doğru yoldan gitseler; onlara itaat etmeyi, emir ve yasaklarına uymayı kabul etseler, onlara bol su veririz. Yani kalplerine imânı yerleştiririz. Âyette sözü edilen yol, Ali’nin ve ondan sonraki vasîlerin velâyetine imân etmektir.” (el-Kâfi, 1 / 220)
“De ki: Benimle sizin aranızda şahit olarak Allah ve yanında Kitab’ın bilgisi olan yeter.” (Ra’d:13) âyeti ile ilgili olarak Büreyd b. Muâviye, “Yanında Kitab’ın bilgisi olan” ifadesiyle kimler kastedilmektedir?” diye İmâm’a (a.s) sorduğunda, İmâm (a.s) şu cevabı veriyor:
“Biz kastediliyoruz. Ali bizim ilkimiz, en faziletlimiz ve Resûlullah’tan (s.a.a) sonra bizim en hayırlımızdır.” (el-Kâfi, 1 / 229; Mecmau’l-Beyân, 6 / 301)
“Allah’a itaat edin, Resûl’e itaat edin ve sizden olan emir sahiplerine de..” (Nisâ:59) âyetiyle ilgili Zürare, Ebu Câfer’den (a.s) şöyle rivâyette bulunmaktadır:
“İşin zirvesi, tepesi, anahtarı, her şeyin kapısı ve Rahman olan Allah’ın rızasının anahtarı İmâm’ı tanıdıktan sonra ona itaat etmektir… Yüce Allah şöyle buyurmaktadır: “Kim Resûle itaat ederse, Allah’a itaat etmiş olur. Kim de yüz çevirirse, şunu bilsin ki, biz seni onların üzerine bekçi olarak göndermedik.” (Nisâ:80) ( el-Kâfi, 185)”
“Sahibiniz ve arkadaşınız olan o peygamber hevâdan konuşmaz ve sayıklamaz (ne konuştuğunu bilir). O, ne söylerse vayin dili ile söyler.” (Necm:2-4)
Hevadan asla konuşmayan, konuştuğu zaman vahyin dili ile konuşan Sevgili Peygamberimiz’e (s.a.a) itaat etmek, elbette ki Allah Subhanehu ve Teâlâ’ya itaat etmek anlamına gelmektedir. Söz konusu âyette “ulû’l emre itaat” etmek de aynı emir kipinde verilmektedir. Bu nedenle Ehl-i Beyt imâmlarına itaat mutlaktır ve bütün ümmet için bağlayıcılık arzeder. Mutlak itaatin nedeni ise Ehl-i Beyt imâmlarının mutahharlık sıfatına sahip olmalarından dolayıdır. (Ahzab:33) Zira mutahhar olmayana mutlak itaat söz konusu değildir. Yüce Allah Kûr’ân’ın hiçbir âyetinde yanılabilir insanlar için mutlak itaat kipini kullanmamaktadır. Müslümanların bu hususu çok iyi idrak etmesi lazım.
Örneğin, ebeveynlere tazim, hürmet ve itaatte bulunmakla Ehl-i Beyt imâmlarına ihtiram, meveddet ve itaat etmek arasında fark vardır. Ebeveynlere itaat Allah’a isyan olmadığı süre vaciptir. Ehl-i Beyt imâmları için ise böyle bir endişe ve çekince söz konusu değildir. Çünkü onlardan bizlere yönelik emir, nehiy ve tavsiyeler mutahharlık sıfatıyla, yani pak, temiz, arı-duru bir şekilde aktarılmaktadır.
Ehl-i Beyt imâmlarının Müslümanlar nezdinde velâyet sahibi olmaları, yani ilâhî bir sorumluluk olarak Müslümanlara rehberlik etmekle görevli olmaları, kesbî ilimle birlikte vehbî ilim sahibi olmalarından dolayıdır. Nûr imâmlarına mutlak itaat bu çerçevede değerlendirilmelidir.
“…Her kavmin bir hidayet edeni vardır.” (Ra’d:7)
Sevgili Peygamberimiz’in de (s.a.a) belirtttiği gibi kendisinden sonra bu ümmetin hidayet edicileri Ehl-i Beyt imâmlarıdır. Bütün Ehl-i Beyt imâmlarının ilmî mirası bu çerçevede değerlendirilmelidir. Onlara “Nûr İmâmları” denmesi ümmetin yolunu aydınlattıklarından dolayıdır. Ümmet bu nûrdan istifade ettiği oranda yolu aydınlanacaktır. İstifade etmediği oranda ise sıkıntılardan kurtulamayacaktır. Bugün ve tarih boyu yaşanan sıkıntı ve olumsuzluklar ümmetin Ehl-i Beyt’e karşı bîgâne kalmasındandır. Başka hiçbir sebepten değil.. Zira diyalektik anlamda illiyet (sebep-sonuç ilişkisi) bu olaya dayanmaktadır.
Rahman ve Rahim olan Yüce Rabbimiz dalâlete ve yanlış yollara düşmeyelim diye mutahhar kıldığı tertemiz Ehl-i Beyt imâmlarını bizlere rehberlik yapmaları için görevlendirmiş. Ancak bu nimetin, bu yol gösterici-hidayet önderlerinin kadri ve kıymeti gereği gibi bilinmediği için ümmet pekçok yoksunluğa ve kahredici olumsuzluklara maruz kalmış.
“..Artık size benden bir yol gösterici gelecektir. Kim benim hidayetime uyarsa artık o şaşırıp sapmaz ve mutsuz da olmaz. Kim de benim zikrimden yüz çevirirse, artık onun için sıkıntılı bir geçim vardır ve biz onu kıyamet günü kör olarak haşredeceğiz.” (Tâ-Tâ:123-124)
Rabbimiz böylesi uyarı ve ikazlarıyla birlikte tövbe ve dönüş kapısını asla kapatmamıştır.
“Kim tövbe eder ve salih amellerde bulunursa, gerçekten o, tövbesi kabul edilmiş olarak Allah’a döner.” (Furkan:71)
“Onlar, kendilerine Rablerinin âyetleri hatırlatıldığı zaman, onun üstünde sağır ve körler olarak kapanıp kalmayanlardır.” (Furkan:73)
Yani onlar o kimselerdir ki, Ehl-i Beyt’in velâyeti ile ilgili âyetler kendilerine hatırlatıldığı zaman tıpkı diğer ilâhî emirlere itaat edildiği gibi Allah Teâlâ’nın bu emrine de bîgâne, sağır ve kör olmazlar ve bilakis Ehl-i Beyt’in velâyetine Nuh’un gemisine sığınır gibi sığınırlar. Ki “Ehl-i Beyt’im Nuh’un gemisi gibidir ona sığınan helâk olmaktan kurtulur.” (Sahih Hadis)
Sonuç olarak diyebiliriz ki, İslâm ümmeti olarak dûçar olduğumuz olumsuzluklardan kurtulmamız ve Kûr’ân’ın öngördüğü medeniyete ulaşmamız ancak Ehl-i Beyt imâmlarının ilmî ve siyasî mirasına sahip çıkmamıza bağlıdır. Kûr’ân’daki Ehl-i Beyt’le ilgili ihtiram ve meveddet âyetleri de bu anlamdadır, yani kuru kuruya bir sevgi değil. Onlardan öğreneceğimiz hayat dersi ve dinî kıstaslar bizim için hüccet ve yegâne referans kaynağıdır. Zira Kur’ân’ın ve Sahih Sünnet’in müfessiri ve muhafızı onlardır.
Sonsuz merhamet ve sonsuz lütuf sahibi olan Yüce Rabbimize, sonsuz şükürler olsun ki, biz İslâm ümmetini Sevgili Peygamberimiz’den (s.a.a) sonra başıboş bırakmamış ve mutahhar kıldığı Ehl-i Beyt imâmlarını bizlere rehberlik yapmaları için görevlendirmiş. Müslümanlar olarak küfran-ı nimete düşmemek için Ehl-i Beyt imâmlarının kadrini-kıymetini bilip, onların ilmî mirasını bir libas gibi kuşanmalıyız.
İmam Hamanei, Silahlı Grupların En Önemli Görevini Açıkladı
İran İslam İnkılâbı Rehberi İmam Hamanei, silahlı grupların üst düzey komutanları ile yaptığı görüşmede, İran İslam Cumhuriyeti silahlı gruplarının en önemli özelliğinin, “askeri güce ve operasyon gücüne aynı anda sahip olması” ile “din ve maneviyattan alınan güç ve destek” olduğunu belirterek şunları söyledi:
“İslam Cumhuriyeti düzeninde silahlı grupların en büyük görevi, milli sınırların emniyetini sağlamaktır. Bununla birlikte bu güçlerin maneviyattan aldığı güç ve destek her geçen güç artmalıdır.”
İmam Hamanei, birçok dünya ülkesinde silahlı gruplar arasında iki özel kimliğe sahip grubun olduğunu ifade ederek şöyle konuştu:
“Bazı ülkelerde ordu; paralı askerlerden oluşup, gösteriş ve dış süsten meydana gelir. Bu tür ordular, operasyon gücüne sahip değildir. Bunlar sadece devleti ve yöneticileri korumak için vardır.
Bu şekilde olan ordular bizim bölgemizde de vardır öyle ki bunlardan bazıları bir yıl kadar önce tüm güçleri ile Yemen’e saldırdılar. Yemen halkını hedef aldılar ancak hiçbir şey yapamadılar.
Bu ordular görünüşte iyi bir askeri güce sahiptirler. Ancak operasyon alanında sadece askeri sarfiyat ile son derece acımasız ve mantıksız hareket etmek onların işidir.
Bu tür silahlı ordular savaş meydanında başarısız oldukları takdirde; ‘Blackwater’ gibi profesyonel cinayetçi grupları kullanmaktan çekinmezler.
Dünyada; eğitimli olup, maneviyat gücüne ve performansa sahip olan ve aynı zamanda ‘siyasi istiklale’ sahip bir ülkede çalışan tek silahlı grup, İran İslam Cumhuriyeti silahlı güçleridir.
İran İslam Cumhuriyeti askeri düzeni yalnızca paralı askerlerden meydana gelen beceriksiz, mantıksız, hedefsiz ve hesapsız bir hareket değildir.
Silahlı kuvvetlerin varlığı, özel bir kişi için veya özel bir parti için değildir. Tüm halk ve ülke içindir. Silahlı Kuvvetler, halkın emniyetinin sağlanması, milli ve ulusal emniyeti savunmak için çalışmalıdırlar.
Silahlı Kuvvetler; eğitim, öngörüş, teçhizat ve organize alanlarında operasyon gücünün artmasıyla ve aynı şekilde manevi gücün yükselmesiyle öte yandan dini vaciplerin ve müstehapların ötesinde manevi gücün, silahlı kuvvetlerin kalbinin derinliklerine işlemesiyle silahlı kuvvetlerimiz gerçek gücü hissedeceklerdir.”
Nazarbayev Tahran’da
Kazakistan Cumhurbaşkanı, üst düzey siyasi ve ekonomik bir heyet başkanlığında Tahran’a geldi.
Nursultan Nazarbayev resmi bir ziyaret çerçevesinde Tahran’a ayak bastı. Nazarbayevle birlikte üst düzey Kazak siyasi ve ekonomik heyet Tahran’a geldi.
İslam İnkılabı Rehberi Amerika, IŞİD ile mücadelede sadık değildir
İslam İnkılabı Rehberi Imam Seyyid Ali Hamanei bu akşam İran’da bulunan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’i kabul ettikleri görüşmede, “Amerika, IŞİD ile mücadelede sadık değildir” dediler.
Imam Hamanei ayrıca İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin de hazır bulunduğu görüşmede, İran ve Kazakistan arasında syasi, ekonomik ve terör ile mücadele konusundaki işbirliğinin artması gerektiğini belirterek, “Bazı güçler özellikle de Amerika, IŞİD ve terör ile mücadelede sadık ve ciddi değiller ama İslami ülkeler sadıkça işbirliği ile böylesi tehditleri İslam dünyasından bertaraf edebilirler” dedi.
İslam İnkılabı Rehberi görüşmenin bir diğer kısmında ise İran ve Kazakistan arasındaki işbirliğine vurguda bulunarak, “Ortak din, tarih, kültür ve var olan potansiyellere rağmen, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler çok az seviyededir ve biz ticari, siyasi ve transit alanlarındaki işbirliğinin artırılması taraftarıyız” diye konuştu.
Görüşmede Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev ise İran’ın büyük, güçlü ve güvenilir bir komşu olduğunu belirtti ve “iki ülke ilişkilerin gelştirilmesi konusunda büyük potansiyele sahip ve biz de bu ziyaret boyunca bu konuda önemli anlaşmalara imza attık” dedi.
Ruhani ve Nazarbayev’in katılımıyla İran ve Kazakistan arasında 9 işbirliği anlaşması imzalandı
İran Cumhurbşkanı Hasan Ruhani ve Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev’in de katılımıyla Tahran Saadabad Sarayı’nda düzenlenen törende iki ülke arasında 9 işbirliği anlaşması imzalandı.
İmzalanan işbirliği anlaşmaların satır başları şöyle:
-İki ülkede bulunan tutukluların takası.
-Sanayi, ticaret ve yatırım alanlarında işbirliğinin geliştirilmesi.
-İpek Yolu projesi kapsamında uzun vadeli taşımacılık ve transit anlaşması.
-İran ve Kazakistan merkez bankalarının işbirliği.
-İran ve Kazakistan demiryolları kurumları arasında işbirliği.
Türkiye ile İran arasındaki protokoller imzalandı
Türkiye ile İran arasında bakancılık protokolü ve Karma Ekonomi Komisyonu protokolü, Türkiye Kalkınma Bakanı Yılmaz ile İran Bilişim Teknolojileri Bakanı Vaizi tarafından imzalandı.
Türkiye-İran Karma Ekonomi Komisyon'u 25'inci dönem toplantısının ilk bölümü dün Ankara'da yapıldı. Bugün de ikinci bölümde Dedeman Oteli'nde 'Türkiye- İran İş Formu' yapıldı.
Türkiye ve İran'ın iki dost ülke olduğunu belirten Türkiye Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, iki ülkenin 160 milyona yakın nüfusa sahip olduğunu ve 1.5 trilyon pazar payı bulunduğunu belirtti. Yapılan anlaşmaların İran ve Türkiye'nin ikili ilişkileri acısından çok önemli olduğunu dikkat çeken Bakan Yılmaz, iki ülkenin ilişkileri geliştikçe bölgenin refahının da artığını kaydetti. Türkiye ve İran'ın birbirini tamamlayan iki ülke olduğunu belirten Yılmaz, şöyle dedi:
"İran'ın batıya açılan kapısı; Türkiye'dir. İran da bizim doğuya açılan kapısıdır. Bu açıdan birbirimizi tamamlıyoruz. Enerji de aynı şekilde Türkiye önemli bir transit ülke, İran çok önemli üretici ülke konumunda. Bunu da değerlendirmek durumundayız. 'Buradaki ürün sayısını yeterli görmüyor, artırmak istiyoruz. İlk aşamada iki taraftan da 15 ürün olmak üzere, 30 ürünü tercihli ticaret olarak mutabakata kaldık. Ticareti kolaylaştırma anlaşmasını da bu yıl içinde bitirip anlaşacağız. Bununla birlikte koyduğumuz hedeflere daha hızlı bir şekilde ulaşacağız. Yatırımlar da çok önemli. 2016 yılında her iki ülkede yatırım fırsatlarının değerlendirileceği bir forum yapacağız".
Bankacılık alanında işbirliğini öngören anlaşma imzalanacağını belirten Yılmaz, "Geçen yıl ticaretinin 3 de 1'inin milli para ile gerçekleştiğini kaydederek, "Önümüzdeki dönem daha yükselmesi için ortak bir şekilde gayret etmeye karar verdik. Türkiye ile İran arasında çok önemli petrol, doğalgaz, yenilenebilir enerji gibi alanlarla ilişkilerimizi geliştirmeye çalışıyoruz. İki ülke olarak, elektrik enerjisi takas kapasitesini artırmaya karar verdik. 450 megavat enerjiyi, 700 megavata çıkaracağız ve 1300 megavata çıkarmayı hedefliyoruz" diye konuştu.
İran Telekomünikasyon ve Bilişim Teknolojileri Bakanı Mahmud Vaizi de konuşmasında İran ve Türkiye'nin önemli noktaları bulunduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Tarih, kültürde köklerimiz var. Bizim köklerimiz ortaktır. Bu iki millet ve devletin birbirine bağlanması için yeterli olur. Bugün önemli bir belgeye 25'inci İran-Türkiye KEK toplantısını burada imzalayacağız. Bu iki ülkenin resmi makamlarının verdiği önemin göstergesidir. Bu güzel şehirde imzalanacak bu belge Hz. Mevlana'nın bereketi sayesinde işlerimizin hızlanmasına vesile olur. Özel sektörün önündeki engelleri ortadan kaldırmak için toplandık".
Gümrük sorunlarının bir an önce giderileceğini ifade eden Vaizi, bankacılık konusunda da şöyle konuştu:
"Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Ambargodan sonra da Türkiye ile ilişkilerimiz daha da artsın isteriz. Ortak bir rekabete dayalı olarak Türkiye ön plana çıkmalı ve Türkiye sanayisine daha öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir. Ziraat bankası ile sorunlar giderildi".
Protokol konuşmalarının ardından iki ülke arasında Bankacılık ve Karma Ekonomi Komisyonu protokolü imzalandı.
Tahran-Ankara ilişkileri kopmaz
İttilaat gazetesinin bugünkü başyazısında Tahran-Ankara arasında yaşanan bir takım siyasi sürtüşmelere rağmen son aylarda Ankara ve Tahran yetkililerinin ikili ilişkileri onarma ve iki ülke münasebetlerini tekrar kendi asıl rayına oturtma konusunda ortak irade ve kararlılık sergilediklerini bildirdi.
İran ve Türkiye'nin Birinci Dünya Savaşı sonrası ve Osmanlı İmparatorluğu’nun dağılmasının ardından bir takım krizlere girdiklerini ama her defasında bu sorunların ortak irade ve kararlılıkla çözümlendiğini belirten gazete, iki ülke tarihi ve siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerinin birbirine bağımlı hale geldiğini ve bunun da iki ülke ilişkilerinin kopmasına engel oluşturduğunu belirtti.
İki ülke arasında dini ve kültürel ortak yönlerin bulunduğunu, örf ve adetlerinin, giyim ve kuşamlarının, yiyecek ve dillerinin birbirine çok yakın olduğunu yazan İttilaat gazetesi, İran Dışişleri Bakanlığı’nın Tahran-Ankara ilişkilerinin normalleştirilmesi yönündeki adımlarının doğru bir karar olduğunu ve İran-Türkiye tarihi ilişkilerinin tüm alanda gelişmesinin temenni edildiğini söyledi.
Vaizi:Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye'ydi
Mahmud Vaizi, bir otelde düzenlenen Türkiye-İran Karma Ekonomi Komisyonu (KEK) 25. Dönem Toplantısı'nda konuştu.
Vaizi, "Zor günlerde yanımızda olan arkadaşlarımızı hiçbir zaman unutmayız. Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Biz öyle bir şey yapmalıyız ki Türkiye ile bütün alanlarda ilişkilerimiz daha da artsın. Türkiye ön plana çıkmalı, sanayisine öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir" dedi.
Vaizi, İran ve Türkiye'nin çok önemli ortak noktaları bulunduğunu, bu ortak noktaların her birinin kendi başına ilelebet iki devletin birbirine bağlanması için yeterli görüldüğünü belirtti.
Ortak değer olan Hazreti Mevlana'nın, Konya'yı İran'a ve diğer illere her anlamda bağlayabileceğini vurgulayan Vaizi, burada imzalanacak protokolün, Mevlana'nın da inayeti sayesinde işlerin daha hızlanmasına vesile olacağını ifade etti.
Yapılan toplantılarda, ortak komisyonda iki konuya daha fazla ilgi gösterme kararı aldıklarını aktaran Vaizi, "Biri özel sektörün önünde olan manileri ortadan kaldırmaktır. Bu maniler özel sektörü yavaşlatıyor. Toplantılarımızın hiçbiri reklam toplantısı değildi, hepsi iş toplantısıydı.
Bütün bakanlarla 2 saatten fazla görüştük. Kendimizi gümrük sorumlularının yerine koyduk, yeri geldi bankacı olduk. Bütün bu görüşmelerde hep özel sektör temsilcisi olduk. Çünkü şuna inanıyoruz ki; İran ve Türkiye devletlerinin, kesinlikle özel sektörü desteklemekten başka bir işi olamaz. Özel sektör için uygun zemini hazırlamalıyız, bu bizim önceliğimiz olmalıdır" diye konuştu.
Tahran'da Bakan Cevdet Yılmaz ile gümrük konusunu konuştuklarını anlatan Vaizi, aynı zamanda Gümrük Bakanı ile de görüştüklerini, hem Türkiye tarafından hem İran tarafından bazı konulara değindiklerini kaydetti.
Vaizi, Türkiye ile yaptıkları toplantılarda ilk amaçların, özel sektörün önündeki manileri ortadan kaldırmak olduğunu bildirdi.
Bu şekilde ekonomik ilişkilerin geliştirilebileceğini ifade eden Mahmud Vaizi, şöyle devam etti:
"Sayın Cevdet Yılmaz geçen oturumda, bizim banka başkanlarımızla görüştü. Bankacılıkla ilgili sorunlarımızın büyük kısmı dün çözüldü. İran Millet Bankası, sizin için artık bütün bankacılık işlemlerini gerçekleştirebilir. Halkbank bizim hep yanımızda olmuştur. Zor günlerde yanımızda olan arkadaşlarımızı hiçbir zaman unutmayız. Ambargo döneminde en iyi arkadaşımız Türkiye idi. Biz öyle bir şey yapmalıyız ki Türkiye ile bütün alanlarda ilişkilerimiz daha da artsın. Türkiye ön plana çıkmalı, sanayisine öncelik verilmelidir. Türkiye her açıdan bizim için önceliklidir".
Turizm konusunun da iki ülke açısından çok önemli olduğuna değinen Vaizi, şunları söyledi:
"Geçen yıl 1 milyon 700 binden fazla kişi, Türkiye'yi seçmiş. Bugün sadece Nevruz Bayramı'nda 43 bin kişi Van'a gitmiş. Bu bizi mutlu ediyor. Çünkü Türkiye'ye geldiğimizde hiç yabancılık çekmiyoruz. Üniversiteler arası iş birliği de çok önemlidir. Alt yapılarımızı bu doğrultuda geliştirmeliyiz. Eğer bilimsel iş birliklerimiz devamlı gelişirse, ticaretimiz de o ölçüde gelişir".
Konuşmaların ardından, Vaizi ve Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, KEK protokolünü imzaladı.
İran Savunma Bakanı: John Kerry bu kadar boş konuşmsın
İran Savunma Bakanı General Hüseyin Dehkan, ABD Dışişleri Bakanı Kerry’nin bazı konulurı düşündüğü taktirde bu kadar boş konuşmayacağını söyledi.
İran Savunma Bakanı General Hüseyin Dehkan katıldığı bir anma merasimi sonrasi gazetecilere yaptığı açıklamada, “Sayın John Kerry bazı konularla ilgili biraz düşünürse eğer, o zaman bu kadar boş yere konuşmayacaktır” dedi.
General Dehgan, Şehit “Korgeneral Ali Sayyad Şirazi” için şehadetinin 17. Yıldönümü dolaysıyla düzenlenen merasimin kulisinde yaptığı açıklamada, ABD’li yetkililerin İran’ın füze ve savunma gücünü sınırlandırma çabalarına işaretle, ABD’lilerin her zaman bu hedef peşinde olduğunu ve Dışişleri Bakanı’nın son sıralarda dile getirdiği sözlerin ABD’nin İran’ın savunma gücü karşısında atalet ve çaresizliğini gösterdiğini kaydetti.
İran Savunma Bakanı artık ABD’lilerin kendine bağlı unsurları destekleme gücüne sahip olmadığını, ülkelerin bekası için ABD politikasına uymaları gerektiği iddiası ve silah satışı için bölge ülkelerini kendine bağımlı hale getirmeye çalıştığını belirtti.
General Dehgan: “ABD’liler istikrar için bölgede bulunduklarını iddia ediyorlarsa, o zaman John Kerry ve diğer Amerikan yetkilileri, 'Neden ABD'nın diğer bölgelerde bulunduğunu, acaba kendi çıkarları mı yoksa başka ülkelerin çıkarları için mı' sorusuna yanıt versinler” ifadesini kullandı.
General Dehkan, ABD Dışişleri Bakanı Kerry’nin bu sorular üzerinde biraz düşünürse bu kadar boş konuşmayacağını da ekledi.
Zarif:Kerry’nin iddiaları temelsiz
Estonya Dışişleri Bakanı Marina Kaljurand ile ortak bir basın toplantısında konuşan İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Amerika yetkilileri ve Dışişleri Bakanı John Kerry'nin İran'ın savunma yetenekleriyle ilgili açıklamalarına tepki göstererek, bu açıklamaların temelsiz olduğunu ve Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın da bu açıklamaları yalanladığını ve böyle bir açıklamanın olmadığını iddia ettiğini söyledi.
Füze meselesi ve İran'ın savunma konularının kesinlikle müzakereye açılacak konular olmadığını bizzat Amerikan Dışişleri Bakanlığı’nın da çok iyi bildiğini belirten Zarif, Amerikan yönetiminin savunma alanındaki mevzularda ciddi olması durumunda, her gün Yemen halkını kana bulayan silahların satımını durdurması gerektiğini dile getirdi.
İran'ın terörizme destek verdiği yolunda Amerika Dışişleri Bakanı’nın iddiasına da değinen Zarif, temel tehlike olarak bugün bölgeyi tehdit eden terörizm ve aşırıcılığın bizzat Amerika'nın bölgedeki gayrı meşru varlığı ve işgalciliğinin bir ürünü olduğunu ve İran'ın bu tehlikeyi Irak işgalinden önce de tahmin ettiğini belirtti.
İran, Türkiye ve Azerbaycan üçlü toplantısının sonuç bildirgesi
İran, Türkiye ve Azerbaycan Cumhuriyeti Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı Sonuç Bildirgesi yayımlandı.
İran’ın Ramser şehrinde gerçekleşen İran, Türkiye ve Azerbaycan Cumhuriyeti Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı Sonuç Bildirgesi’nde, Ermenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti arasındaki anlaşmazlıkların barışçıl ve uluslararası hukuka uygun bir şekilde çözüme kavuşması gerektiği hususuna vurgu yapıldı.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu ve Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov’un katıldığı üçlü toplantının sonuç bildirgesinin ana hatları aşağıdaki gibidir:
ECO ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi bölgesel örgütler vasıtasıyla işbirliğini artırmak.
Üç ülkenin de terör ile mücadele ve ayrılıkçı faaliyetlere karşı yakın işbirliği.
Azerbaycan Cumhuriyeti ve Ermenistan arasındaki anlaşmazlığın biran önce ve uluslararası hukuka uygun olarak çözüme kavuşturulması.
Her türlü din, renk, cinsiyet ve ırka dayalı ayrımcılığa karşı ortak tavır ve yakın bir gelecekte Bakü’de düzenlenecek olan Medeniyetler İttifakı zirvesinin önemine vurgu.
Çavuşoğlu, Ramser toplantısından memnun
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlit Çavuşoğlu, İran’ın Ramser şehrinde düzenlenen İran, Azerbaycan ve Türkiye Dışişleri Bakanları üçlü toplantılarının çok faydalı olduğunu söyledi.
Toplantı sonrası AA ve TRT’ye ortak açıklamada bulunan Çavuşoğlu, İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile de ikili konuların hepsini ele aldıklarını belirterek, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin Türkiye'ye yapacağı ziyaretin hazırlıklarını da konuştuklarını dile getirerek, "Hem ikili hem de üçlü görüşmeler çok faydalı oldu." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Azerbaycanlı mevkidaşı Elmar Memmedyarov ile yaptıkları ikili görüşmede Karabağ problemi ve bu çerçevede Minsk grubunun ve kendilerinin yapmaları gerekenleri konuştuklarını dile getirdi.
Çavuşoğlu, "Şimdi bu zirvenin 4'üncüsünü gerçekleştirdik. Geçen yıl maalesef İran'ın nükleer anlaşmayla ilgili çok yoğun olması nedeniyle gerçekleştiremedik. Burada 3 ülke arasındaki potansiyeli konuştuk. Gerçekten de 3 ülkenin toplam nüfusu 170 milyon ve gayrisafi milli hasılaya baktığımız zaman 1,2 trilyon dolar, ancak yatırımlar potansiyelin çok altında. Bunun için taşımacılığın yoğunlaştırılması, gümrüklerdeki problemin çözülmesi lazım. Bu konuya ilişkin hem ikili hem de üçlü düzeyde yeni projeler var." diye konuştu.
Çavuşoğlu, güvenlik, turizm ve enerji ile ilgili konuları da gündeme getirdiklerini söyledi.
İran, Türkiye ve Azerbaycan’dan Ortak Hareket Planı
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, İran’ın Ramser şehrinde, İran, Türkiye ve Azerbaycan Dışişleri Bakanları arasında gerçekleştirilen dördüncü toplantının sonunda iki işbirliği belgesinin imzalandığını bildirdi.
Zarif konuya ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
“Alınan kararların hayata geçirileceğinden emin olmak için üç ülkenin dışişleri bakanlıklarının siyasi yardımcılarından oluşan bir komisyon oluşturulacak. Arkadaşlarımız geçen günlerde iki belge üzerinde çalışmışlardı ve bu toplantıda da o iki belge onaylandı.”
İran, Türkiye ve Azerbaycan arasındaki; tarihsel, coğrafi ve kültürel ortaklıklara değinen İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, İran’ın bütün komşu ülkelerle işbirliklerini geliştirip genişletme yönündeki siyasetine vurgu yaparak şöyle konuştu:
“Toplantı sonu bildirisinde herkesin kabul ettiği ortak esaslara vurgu yapıldı ve aynı şekilde üç ülkenin işbirliği yapması kararlaştırılan meseleler vurgulandı. İki gün önce üzerinde çalışılan ve kabul edilen bir diğer belge, gelecek iki yıl için öngörülen ortak hareket planı belgesiydi ve o belgede hangi alanlarda ne tür girişimlerde bulunacağımız üzerinde anlaştık.”
Üç ülkenin transit, enerji, terörizm ve kültürel alanlarda işbirliği yapacağını belirten Zarif, “Üç ülkenin vardığı işbirliği anlaşmalarından biri de bölgede barış ve güvenliğin sağlanması idi. Bu hususta da güzel konular ele alındı” dedi.
İran Dışişleri Bakanı, bu toplantıda aynı şekilde özellikle İstanbul’daki İslam İşbirliği Teşkilatı Zirvesinde olmak üzere İslam ülkelerinin birliğinin sağlanmasına ve bölge güvenliğini tehdit eden Karabağ sorunu gibi sorunların uluslararası kanunlar doğrultusunda barışçıl bir şekilde çözülmesine vurgu yapıldığını bildirdi.
Görüşmelerin ardından, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Karabağ bölgesindeki son gelişmeler hakkında açıklama yaparak; enerji, taşımacılık ve yatırım alanlarında üç ülkenin işbirliğinin bölgesel gelişim açısından çok önemli olduğunu ifade etti.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Türkiye’nin Karabağ meselesindeki tutumunu açıklayarak, terörizm, ticaret, taşımacılık ve enerji alanlarının üçlü işbirliğinin genişletilmesinde en önemli yere sahip olduğunu belirtti. Aynı şekilde üçlü zirve komisyonun da aktif olmasının gerekliliğine vurgu yaptı.
Hatırlanacağı üzere önceki toplantılar, Urumiye, Nahcivan ve Van’da düzenlenmişti.
İslam İnkılabı Rehberi Imam Seyyid Ali Hamanei: ABD ve Batı’ya değil kendimize güvenmeliyiz
İslam İnkılâbı Rehberi, bir kez daha ulusal çıkarlar ve İran halkının sorunlarının çözümü ve işlerde açılım sağlanması doğrultusunda hükümet, İslami Şura meclisi ve yargı gücünün her türlü girişimini ciddi surette destekleyeceğini, ancak bu hususta asıl önem taşıyan hususun yapılan işlerin milli çıkarlar için yararlı ve gerekli olduğu duygusunun taşınması gerektiğini söyledi.
İslan İnkılabı Rehberi'nin bürosunun haberine göre, bakanlar kurulu üyeleri, İslami Şura Meclisi başkanlık heyeti ve yargı kurumu üst düzey yetkilileri ile diğer bazı kurumların yetkililerini kabul eden İslam İnkılâbı Rehberi Imam Seyyid Ali Hamanei, yetkililere özellikle de direniş ekonomisi politikalarının hayata geçirilmesi için verdiği çabalarından dolayı hükümete teşekkür ederek, "gönül ve söz birliği" ve "ülke yetkililerinin birliği"ni bu politikaların uygulanması için çok önemli niteledi ve direniş ekonomisi merkez karargâhının hükümetin ve sayın cumhurbaşkanı birinci yardımcısının şahsen komutanlığı ile tüm kurumların yardım ve yakın işbirliğinin kazanılması, muhtelif birimlerin hareket ve çalışmasının yakından takib edilmesi ve iç üretimin ciddi olarak desteklenmesi suretiyle direniş ekonomisinde “eylem ve amel” söyleminin tahakkuku için çok yönlü teşebbüsler için gerekli ortamın hazırlanması zaruretini vurguladı.
Tüm kurumların çalışmalarının yakın takibe alınması için “Direniş ekonomisi karargâhı komutanlığı”nın rolünün çok önemli olduğunu hatırlatan İslam İnkılâbı Rehberi, bu çalışmalar doğrultusunda, açıklanan siyasetler istikametinde hareket eden kurumların takviye edilmesi ve sorumsuz davranın kurumların ise asıl istikamete getirtilmesi ve direniş ekonomisi politikalarına ters istikamette hareket eden kurumların girişimlerinin engellenmesi gerektiğini bildirdi.
Imam Hamanei, direniş ekonomisinde "Eylem ve Amel" hakkında yılın sonunda muhtelif alanlarda yapılanlar hakkında ayrıntılı ve hissedilir bir raporun sunulması gerektiğinin altını çizerek, yürütme kurumlarının direniş ekonomisi politikalarını uygulama gücüne sahip olması ve İslami Şura Meclisi’nin de bu yolda hükümete yardımcı olması gerektiğini vurguladı.
“Biz, hükümetten beklentiler seviyesini artırmak amacında değiliz, kredi ve kaynaklar temini sorunundan da yakından malumatımız var, ama bazı birimlerde tasarrufa gitmek suretiyle diğer bazı kesim ve birimlerdeki boşluk ve eksiklerin giderilmesi gerekir” ifadesini kullanan İslam İnkılâbı Rehberi, bugün ülkenin idare mekanizması ve müdürlerinin dinamik, tecrübeli, düşünce ve amel hedeflerine sahip kimselerden oluştuğunu belirterek, “Hem fikir ve hem de amel merkezi olan Direniş Ekonomisi Komutanlık Karargâhı, ülkenin mevcut yönetim mekanizmasından yararlanarak, ayrıca muhtelif organların imkân ve potansiyelinden yararlanarak icra merhalelerinin karar vermesine ve takib edilmesi yönünde hareket etmesi gerekir” dedi.
Sorumluluğun muhterem cumhurbaşkanı ve hükümetin üzerinde olduğu ülke idaresinin oldukça çetin olduğunu belirten Imam Hamanei, muhterem cumhurbaşkanının şahsen oldukça meşgul olması ve çalışma alanını geniş olması nedeniyle, özel seçkin bir konuma sahip olan cumhurbaşkanı birinci yardımcısının, Direniş Ekonomisi Karargâhı Komutanlığı hususunda özel bir rol ifa edebileceğini belirtti.
İslam İnkılâbı Rehberi, bir kez daha ulusal çıkarlar ve İran halkının sorunlarının çözümü ve işlerde açılım sağlanması doğrultusunda hükümet, İslami Şura meclisi ve yargı gücünün her türlü girişimini ciddi surette destekleyeceğini, ancak bu hususta asıl önem taşıyan hususun yapılan işlerin milli çıkarlar için yararlı ve gerekli olduğu duygusunun taşınması gerektiğini söyledi.
“Direniş Ekonomisi Siyasetlerinin icrasında ülkenin bol iç kapasitesi ve imkânlarına dayanmak gerekir” diyen İslam İnkılâbı Rehberi konuşmasının devamında, Amerika’yı ahlaksızlığın ve sorumsuzluğun simgesi olarak niteleyerek, “Amerikalılara güven olamaz, Amerikalılardan başka bazı Batılı ülkelerin durumu da aynen böyledir, bu yüzden kendi kaynak ve gücümüze güvenmemiz gerekir, Amerikalı yetkililerin tutum ve davranışları da bu inancı doğrulamaktadır” ifadesini kullandı.
Sadakatle alana adım atılması durumunda kesin Allah Taala’nın da yardım edeceğini hatırlatan Imam Hamanei, ferdi ve sosyal yaşam istikametinde her zaman iniş ve çıkışların, zorluk ve kolaylıkların olduğunu ancak asıl önemli olan şeyin tüm bu şartlarda temel istikamet ve yönelişin unutulmaması olduğunu söyledi.
Üretim meselesinin ciddiye alınması gerektiğini de hatırlatan İslam İnkılâbı Rehberi, hem sanayi ve hem tarım sektöründe üretimin özel bir ilgi görmesi gerektiğini söyledi.
“Gönül ve Dil Birlikteliği ve Yetkililerin Birliği”nin direniş ekonomisinin tahakkuku için gerekli ortamı oluşturduğunu ve yetkililerin işbirliği olmaksızın işlerin ilerlemeyeceğini belirten İslam İnkılâbı Rehberi Ayetullah Hamanei, İran İslam Cumhuriyeti'nin her daim ulusal birlik imtiyazına sahip olduğunu, ulusal vahdetin yanında yetkililerin de gönül birliği ve vahdetinin olması gerektiğini ve bu vahdetin ise görüş ve zevkler farklılığı ile bir çelişki arz etmediğini belirtti.
Bugünkü görüşmenin yetkililer arsında gönül ve dil birlikteliği, aralarındaki ünsiyetin bir tecellisi olduğunu belirten Imam Hamanei, ülke yetkililerinin hangi görüş ve zevkte olurlarsa olsunlar, temel ve inkılâpçı amaçlar doğrultusunda hareket etmeleri gerektiğini belirtti.
İslam İnkılâbı Rehberi, “bugün ülkede erklerin yetkilileri, nizamın asıl mesulleri, metot ve icra yöntemlerinde zevk ihtilaflarına sahip olmalarına rağmen, İslam İnkılâbının temel hedefleri hususunda fikir ve görüş birliği içinde olma duygusunu paylaşıyorlar” dedi.
Imam Hamanei konuşmasının bir başka bölümünde ise sorumluların aileleri özellikle yetkililerin eşlerinin göstermiş oldukları sabır ve tahammülden dolayı onlara teşekkür ederek, yetkililerin, kayda değer gayret ve çalışmalarının büyük bir bölümünden dolayı genellikle ikinci planda olan ve gözükmeyen kendi eşlerine teşekkür etmeleri gerektiğini söyledi,
Bu görüşmede, İran Cumhurbaşkanı 1. Yardımcısı İshak Cihangiri, İslam İnkılâbı Rehberi'ne tavsiyeleri ve hükümete desteğinden dolayı şükranlarını sundu, direniş ekonomisi politikalarının İran'ın ekonomik sorunlarını çözecek şifalı bir nüsha olduğunu ve hükümetin bu politikalarını icra etmek için kapsamlı plan hazırlandığını ifade etti.
Hükümetin “Direniş Ekonomisi Siyasetleri”ne tam olarak inandığını ve bu siyasetlerin şer’i, yasal ve teknik açıdan hükümet tarafından kabul edildiğini belirten Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Cihangiri, Direniş Ekonomisi Karargâhının son iki oturumunda Hicri-i Şemsi 1395 yılı ekonomik önceliklerinin belirlendiğini, hükümetin dün akşamki oturumda üretim birimlerinin devreye sokulması, ihracatın geliştirilmesi, iş piyasasında kolaylıkların sağlanması ve özel sektörün ciddi olarak devreye sokulması yönünde kararlar aldığını söyledi.
Direniş Ekonomisi Siyasetlerinin icrasında hükümetin başarılı olmasının öteki güç ve kurumların özellikle de Radyo-Televizyonun yakın işbirliğine bağlı olduğunu belirten Cihangiri, hükümetin kendi bilim, tecrübe, yönetmenlik ve gücünün tam olarak “Direniş Ekonomisi Siyasetleri”nin uygulanması yönünde kullanacağına dair söz verdiğini söyledi.
Bu görüşmeden önce yetkililer öğle ve ikindi namazını İslam inkılâbı rehberinin imamlığında ikame ettiler.